Przeszczep wątroby to zabieg chirurgiczny, który zastępuje nieodwracalnie chorą wątrobę osoby zdrowej wątroby od dawcy. Dawca jest osobą, która niedawno zmarła lub żyje; w tym drugim przypadku dawstwo wątroby jest tylko częściowe, ale - biorąc pod uwagę ogromną zdolność regeneracyjną narządu - nadal może okazać się równie skuteczne.

O historii i przyszłości transplantologii, dokonaniach polskiej chirurgii transplantacyjnej, a zwłaszcza o przeszczepach wątroby, w tym u pacjentów z nowotworem tego narządu rozmawiamy z prof. dr. hab. n. med. Krzysztofem Zieniewiczem. Transplantologia nie ma jeszcze stu lat. Jakie były jej początki? Prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zieniewicz Historia transplantologii zaczyna się w latach pięćdziesiątych XX wieku, dokładnie w 1954 r., gdy w Stanach Zjednoczonych przeszczepiono po raz pierwszy nerkę. W Polsce pierwszy raz taki przeszczep wykonali profesorowie Jan Nielubowicz i Tadeusz Orłowski w 1966 roku. To był właściwie początek transplantologii w naszym kraju. 26 stycznia minęła kolejna rocznica tego wydarzenia. Kiedy wykonano pierwszy przeszczep wątroby? Pierwszą udaną transplantację wątroby na świecie wykonano w 1967 r. w Stanach Zjednoczonych. W Polsce dokonali tego koledzy z Centrum Zdrowia Dziecka u małego pacjenta 1 marca 1990 r. Pierwszą wątrobę u dorosłego przeszczepiliśmy 30 grudnia 1994 roku (niedługo będzie 25. rocznica). Transplantację wykonaliśmy w naszej Klinice Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby, bo tak wówczas nazywała się klinika w szpitalu przy ul. Banacha w Warszawie. W skład zespołu, któremu udało się po raz pierwszy z sukcesem przeszczepić wątrobę pacjentce (żyje do dzisiaj), wchodzili profesorowie Bogdan Michałowicz, Jacek Pawlak, ja, Piotr Małkowski, Paweł Nyckowski, dr Ireneusz Grzelak i jeszcze kilka przypadku przeszczepień allogenicznych (od osób niespokrewnionych) u pacjentów hematoonkologicznych bardzo ważna jest zgodność tkankowa, która musi być bardzo wysoka. Jak jest w przypadku transplantacji narządów, np. wątroby? W przypadku przeszczepienia wątroby nie musi być aż tak wysoka zgodność tkankowa. Wątroba jest dosyć mało wymagającym, w sensie immunologicznym, organem. To wyjątkowa jej właściwość. Zgodność grupy krwi w grupach głównych, czyli A, B, 0 decyduje o kwalifikacji do transplantacji. Oczywiście konieczna jest jeszcze ocena stanu klinicznego, wielkości narządu i kilku innych czynników. Ale w sensie immunologicznym jest to najłagodniejsza opcja. Dużo trudniej jest w przypadku nerki, jeszcze trudniej — trzustki, a znacznie bardziej kłopotliwe w prowadzeniu immunosupresyjnym są płuca i serce. Ta „łatwość” w prowadzeniu chorych po przeszczepieniu wątroby (w porównaniu z innymi narządami) jest w pewnym sensie nagrodą dla transplantologów wątroby, bowiem sam zabieg jest najbardziej czaso- i pracochłonny. Dlatego czasami wątroby przeszczepia się — zwłaszcza przy przeszczepieniach jelit — tylko jako formę ochrony immunologicznej. A przy transplantacjach wielonarządowych, jak się okazuje, leczenie immunosupresyjne jest mniej intensywne w przypadku dwóch narządów niż pojedynczego serca. Potwierdziło się to w przypadku jednoczasowego przeszczepienia serca i wątroby, które ostatnio dwukrotnie wykonaliśmy razem z kolegami z Instytutu Kardiologii w Aninie. Były to pierwsze takie operacje w Polsce. W przypadku pacjentów onkologicznych przeszczepia się tylko niektóre narządy, np. wątrobę, ale trzustki już nie. Od czego to zależy? Generalnie rzecz biorąc, pacjenci onkologiczni z reguły nie są kandydatami do transplantacji, co wynika z konieczności prowadzenia immunosupresji po przeszczepieniu narządu. Wszelkie sytuacje ograniczenia kontroli immunologicznej doprowadzają nowotwory do bardzo dynamicznej wznowy, rozwoju i właściwie niweczy się cały wkład i wysiłek włożone w sam proces przeszczepienia. Aczkolwiek są pewne wyjątki, zwłaszcza jeśli chodzi o wątrobę, w przypadku której liczba czy częstość wskazań do transplantacji u chorych z nowotworami istnieje. Po troszeczku, krok po kroku, wraz z nabywaniem sprawności i poszerzaniem naszej wiedzy na temat zarówno nowotworów, jak i immunosupresji, możliwość przeszczepienia ulega pewnemu stopniowemu poszerzeniu. Jakie są kryteria kwalifikacji do transplantacji wątroby u chorych na nowotwory? Nowotwór wątroby jest to pojęcie bardzo szerokie. Właściwie usankcjonowanym wskazaniem do przeszczepienia wątroby, bardzo ograniczonym i w restrykcyjnych granicach, jest pierwotny rak wątrobowokomórkowy o określonych kryteriach wielkości i liczbie zmian oraz braku zmian pozawątrobowych. Ponieważ tego typu nowotwory tworzą się na podłożu wątroby pierwotnie uszkodzonej, marskiej z powodu wirusowego zapalenia wątroby typu B czy C oraz choroby stłuszczeniowej wątroby, to niestety liczba pacjentów ze wskazaniem do przeszczepienia stale rośnie. Natomiast dobre wyniki uzyskujemy tylko wtedy, kiedy rygorystycznie trzymamy się pewnych ograniczeń dotyczących wielkości i liczby zmian — obowiązują tutaj tzw. kryteria mediolańskie. Mówią one, że do przeszczepienia kwalifikują się osoby, u których istnieje pojedyncze ognisko raka wątrobowokomórkowego o średnicy równej lub niższej niż 5 cm lub nie więcej niż 3 zmiany o średnicy równej lub niższej niż 3 cm każda. Kryteria te są najczęściej uznawanymi wskazaniami. Obecnie trwają badania nad rozszerzeniem tych wskazań. Drugą grupą wskazań do przeszczepienia wątroby jest nowotwór, który się nazywa hemangioendothelioma — śródbłoniak. Jest to zazwyczaj nowotwór ograniczony tylko do wątroby i to jest też dobre wskazanie. To bardzo rzadki nowotwór, stąd i liczba przeszczepień z tego powodu jest niewielka. Trzecim uznanym wskazaniem są przerzuty do wątroby nowotworów neuroendokrynnych, ale pod warunkiem usunięcia ogniska pierwotnego, które może być w wielu miejscach — od jelit, poprzez płuca, wyrostek robaczkowy, trzustkę i inne narządy. Co jest przeciwwskazaniem do transplantacji wątroby u pacjentów z nowotworem tego narządu? W przypadku chorych na raka wątroby na pewno podstawowym przeciwwskazaniem do transplantacji jest wysoki stopień zaawansowania nowotworu. Chodzi przede wszystkim o jego aktywność, agresywność biologiczną, a także obecność zmian pozawątrobowych. To sytuacja, w której nowotwór jest nie tylko w wątrobie, ale również w jej sąsiedztwie — w węzłach chłonnych czy w sąsiadujących narządach. To są zdecydowane przeciwwskazania. Pacjent zostaje zakwalifikowany i jaka jest dalej procedura? Gdzie powinien się zarejestrować, jak przygotować do zabiegu? Procedura kwalifikacji jest bardzo transparentna, precyzyjnie usankcjonowana prawnie i nie ma tutaj mowy o jakiejkolwiek przypadkowości. Procedura ta jest przeprowadzana w określonych ośrodkach transplantacyjnych wątroby. W Polsce sześć ośrodków wykonuje takie przeszczepienia (dwa w Warszawie i po jednym w: Szczecinie, Katowicach, Wrocławiu, ostatnio w Gdańsku). Przeszczepienia dla biorców pediatrycznych dokonuje Klinika Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów Instytutu „Pomnika — Centrum Zdrowia Dziecka”. Tak więc każdy ośrodek sam przygotowuje i kwalifikuje chorych do przeszczepienia. Później ci pacjenci po przejściu hospitalizacji i pozytywnej decyzji wielospecjalistycznego kolegium kwalifikacyjnego, w skład którego wchodzą: chirurdzy, hepatolodzy, onkolodzy, psychiatrzy, anestezjolodzy oraz inni specjaliści, są zgłaszani do Krajowej Listy Oczekujących, którą prowadzi Poltransplant. W przypadku otrzymania zgłoszenia o wątrobie, ośrodek jest informowany przez Poltransplant. Wątrobę sprawdza się według określonego klucza/algorytmu i alokuje dla konkretnego biorcy. Oczywiście, poza zgodnością w sensie immunologicznym, bardzo istotne znaczenie ma stan wydolności wątroby pacjenta, ponieważ, jak wiadomo, nie ma do tej pory skutecznego leczenia niewydolności wątroby. O ile w przypadku niewydolnych nerek możliwa jest dializa, a serce do pewnego stopnia mogą zastąpić sztuczne komory czy inne sposoby zastąpienia jego czynności, o tyle w przypadku wątroby, niestety, nie ma takiej możliwości. Przynajmniej do tej pory nie jest to skuteczne klinicznie. W tej sytuacji priorytet oczywiście mają chorzy z ciężką niewydolnością wątroby, przy uwzględnieniu wszystkich przeciwwskazań wynikających z uszkodzeń. Czyli pacjenci mają być w gotowości? Czasami pacjenci leżą w szpitalu i czekają, ponieważ ze względu na ogólny stan zdrowia nie bardzo można ich wypisać. Jak długo czeka się obecnie w Polsce na przeszczep wątroby? To jest pochodna aktywności zgłaszania dawców, co jest immanentną cechą społeczną. Polska jest w dolnej strefie stanów średnich, jeśli chodzi o osiągnięcia w Europie. Natomiast ten przeciętny okres oczekiwania — rzędu kilku miesięcy — warunkuje mała liczba ośrodków transplantacyjnych wątroby w Polsce. Powtarzam, o okresie oczekiwania decyduje stan kliniczny i pilność przeszczepienia u pacjenta. W Stanach Zjednoczonych, w Europie Zachodniej i w niektórych krajach te okresy sięgają roku, a nawet dwóch. Jest to trochę sztucznie wykreowana sytuacja, że ten okres oczekiwania jest w Polsce krótszy. Wynika to pewnie z małej liczby ośrodków transplantacyjnych i z ograniczonej dostępności do nich. Z badań epidemiologicznych, szacunków hepatologów, gastroenterologów wiadomo dokładnie, że zapotrzebowanie na transplantację wątroby w Polsce pokrywamy nie więcej niż w 50 proc. Wykonuje się u nas od 360 do 380 przeszczepów wątroby rocznie, tak wynika ze statystyk. Niemal połowa tych transplantacji wykonywana jest w naszej klinice. Dlaczego ta operacja jest taka długa i skomplikowana? Wynika to z trzech przesłanek. Po pierwsze, wątroba musi być przeszczepiona dokładnie w tym miejscu, z którego został usunięty ten narząd własny chorego. Zatem żeby zrobić miejsce dla nowej wątroby do wszczepienia, musimy usunąć starą. Umieszczenie nowej wątroby gdzie indziej wiąże się z absolutnym niepowodzeniem. To inaczej niż w przypadku nerki czy trzustki, które wszczepia się w innym niż anatomiczne miejscu. Po drugie, niewydolność wątroby powoduje zaburzenia czynności czy ograniczenia sprawności funkcjonowania innych narządów: nerek, płuc, ośrodkowego układu nerwowego, serca itd., a to jest dodatkowa trudność. Trzecią przeszkodą są zaburzenia układu krzepnięcia, typowe dla niewydolności wątroby, które też czynią tę operację bardzo żmudną, czasochłonną, ponieważ trzeba zminimalizować krwawienie śródoperacyjne, żeby można było przygotować miejsce dla wszczepienia nowej wątroby. To są trzy podstawowe powody, dla których ta operacja czasami, w ekstremalnych warunkach, trwa kilkanaście godzin. Jak duży zespół wykonuje transplantację wątroby? Zależnie od przyjętego systemu pracy, zazwyczaj w operacji uczestniczy zespół trzech, czterech chirurgów, czasami dochodzi do ich rotacji. Jest kilku anestezjologów i anestetyczek, zespół instrumentariuszek. Tak więc operacja przeszczepienia wątroby to duże logistyczne przedsięwzięcie. Do każdego przeszczepienia jest angażowanych około dwudziestu kilku osób, jeśli liczyć zespół chirurgiczny, zespół pobierający oraz zespół zajmujący się biorcą. Jakie powikłania zdarzają się po operacji, zwłaszcza u pacjentów onkologicznych? Wczesne pooperacyjne są najczęściej powikłania krwotoczne czy żółciowe. Natomiast u pacjentów onkologicznych dramatem i najczęstszym późnym powikłaniem jest nawrót choroby nowotworowej. Jak wspomniałem, immunosupresja, czyli osłabienie sił odpornościowych narządu działa również na krążące czy ukryte gdzieś w organizmie komórki raka, które doprowadzają do wznowy procesu nowotworowego. Nie zawsze dochodzi do tego w wątrobie, czasami w innym narządzie, ponieważ komórki nowotworowe mogą się osadzić np. w kościach, płucach... Choć oczywiście część z nich osadza się też w przeszczepionej wątrobie. To jest najczęstsza przyczyna niepowodzeń transplantacji wątroby u pacjentów onkologicznych. Jakie są więc rokowania pacjentów onkologicznych, jeśli chodzi o przeszczepienie wątroby? Czy wyniki tych operacji w Polsce różnią się od osiąganych w innych krajach? Jeżeli uznaje się (a takie jest założenie i kryteria etycznego podejścia do tej grupy chorych), że wskazania w grupie biorców z powodu chorób nowotworowych mogą dać wyniki podobne jak w przypadku innych wskazań, to trzeba tę metodę leczenia — wykonanie transplantacji narządu — zastosować. Chodzi o to, żeby wskazania onkologiczne nie były dominujące nad innymi wskazaniami do przeszczepienia wątroby, ponieważ możemy „zmarnować” najcenniejsze dobro, jakim jest narząd pobrany do transplantacji. W Polsce pięcioletnie przeżycia chorych po przeszczepie wątroby, przy starannie przestrzeganych kryteriach, są rzędu 70-75 proc., a więc takie, jak w innych krajach europejskich czy Stanach Zjednoczonych. W transplantologii wykonuje się coraz bardziej skomplikowane operacje. W ubiegłym roku dwa zespoły, w tym jeden pod pana przewodnictwem, wykonały pierwszy w Polsce zabieg jednoczesnego przeszczepu serca i wątroby. Jakie są perspektywy rozwoju transplantologii? W przypadku przeszczepień wielonarządowych warunkiem powodzenia jest przede wszystkim podejście do tego wyzwania przez zespoły, które są wybitnie wyspecjalizowane w każdym narządzie i do tego jeszcze perfekcyjnie zgrane. I to jest tajemnica sukcesu. Bez tego nikt dzisiaj nie przeszczepi serca i wątroby jednoczasowo. Możliwość wykonania takiej operacji daje nam wysoka specjalizacja w tej określonej, bardzo specyficznej dziedzinie chirurgii oraz doświadczenie, wynikające z przeszczepień ponad 2200 narządów w tej klinice. Pewien zasób doświadczenia procentuje na kolejne pokolenie transplantologów i chirurgów transplantacyjnych. Natomiast nie jestem pewien, czy przyszłość transplantologii sprowadza się tylko do perfekcji technicznej. W tym zakresie niewiele już można poprawić, tak jak w logistyce, narzędziach, sprzęcie. Przyszłość transplantologii należy bardziej upatrywać w aspekcie genetyki, immunologii, łatwiejszej dostępności narządów, ich hodowli z własnych komórek macierzystych czy którejś ich postaci, po to żeby można było później takie narządy wykorzystać. Tu bym raczej upatrywał źródła postępu niż w czysto chirurgicznych dokonaniach. Chirurdzy onkologiczni uważają, że procedury, które wykonują, są bardzo nisko wycenione. Jak jest w przypadku transplantologii? Transplantologia jest w dosyć korzystnej sytuacji w stosunku do innych dziedzin medycyny. Opiera się na finansowaniu centralnym, z udziałem NFZ. Ten system finansowania i przeliczenia w przypadku niepowikłanych przeszczepień zapewnia dostęp do wszystkich oczekiwanych leków immunosupresyjnych, procedur, sprzętu, możliwości kontroli. To, co czasami spędza sen z powiek, to nie bardzo racjonalne, a przynajmniej niezrozumiałe decyzje Ministerstwa Zdrowia dotyczące refundacji leków immunosupresyjnych, które każda osoba po przeszczepie musi brać do końca życia. Przerwa w ich przyjmowaniu zagraża życiu pacjenta. Czasem leki te są nagle wycofywane z refundacji i wprowadzane są inne. Takie posunięcia, utrudnienia w dostępie do leków, brak stabilności zdecydowanie działają na niekorzyść pacjenta i całego programu transplantacji. Czy ta specjalizacja jest popularna? Jakie są możliwości szkolenia kadr? Specjalizacja jest dość popularna, ale nie ukrywam, że to praca dla entuzjastów i wielbicieli, ponieważ w naszym systemie opieki zdrowotnej nie zapewnia żadnych kokosów, natomiast zmusza do gotowości 24 godziny na dobę. Nigdy nie wiadomo, kiedy pojawi się informacja o dawcy i trzeba będzie jechać do szpitala, w dzień czy w nocy, aby chorego operować, zrobić przeszczep. Później nie wiadomo, czy to przeszczepienie nie będzie wymagało reoperacji z powodu krwawienia albo innych powikłań. Jest to zdecydowanie ciężka specjalizacja, zwłaszcza w aspekcie leczenia chirurgicznego. Jest to zarazem fascynująca i bardzo atrakcyjna praca, ponieważ — jak rzadko w innych dziedzinach — daje szansę na osiągnięcie satysfakcji zawodowej i takiej ludzkiej, życiowej. Ile zespołów transplantacyjnych pracuje w pana klinice? W naszej klinice wykonujemy około 150 przeszczepień rocznie, a czasami więcej. Faktycznie co drugi dzień, a statystycznie, co 2 i pół dnia dokonujemy transplantacji. W związku z tym jest u nas kilka zespołów, które się wymieniają i jesteśmy w stanie wykonywać dwa czy trzy przeszczepienia jednoczasowo. Problemem jest dostęp do sal operacyjnych. Musimy o nie walczyć z innymi grupami chirurgów, ponieważ nie mamy ich do dyspozycji w każdej chwili. Robimy wszystko, żeby czas wynikający z konieczności zachowania minimalnego okresu tzw. zimnego niedokrwienia narządu, czyli od momentu pobrania do momentu wszczepienia i powrotu krążenia krwi w przeszczepie, był jak najkrótszy. Im dłuższy czas, tym bardziej rośnie zagrożenie powikłaniami, głównie o charakterze immunosupresyjnym, czyli odrzucenia przeszczepu. Optymalny czas w przypadkach korzystnych wynosi 6-8 godzin. Ale jeżeli pobieramy wątrobę w Rzeszowie czy w Turoszowie, to jej przewóz zabiera 4 godziny, a gdzie cała reszta? Tak więc niekiedy czas zimnego niedokrwienia sięga 10-12 godzin, a to już wiąże się ze zwiększonym odsetkiem kłopotów i powikłań pooperacyjnych. Transplantologia to także problemy etyczne i prawne. Jakiego rodzaju? Trzeba powiedzieć, że z prawnego punktu widzenia transplantologia w Polsce jest bardzo dobrze uwarunkowana. Pierwsza ustawa transplantacyjna z 1995 roku, a szczególnie dokonana niedawno nowelizacja, stawia nas w dobrej sytuacji. Ustawodawca widocznie wysłuchał głosów i propozycji środowiska transplantologów, dzięki czemu mamy dobrą, prawnie ustabilizowaną i usytuowaną, nowoczesną ustawę dotyczącą transplantacji. W kwestii etyki przeszczepianie jest bardzo transparentne — zarówno procedura zgłoszenia dawcy, akceptacji przez ośrodek przeszczepiający, jak i dane kliniczne biorcy. Jeśli chodzi o wybory ludzkie, to zawsze jest dylemat. Naszym priorytetem jest dobro pacjenta, korzyść, jaką może on odnieść dzięki transplantacji w stosunku do potencjalnego ryzyka. W związku z tym, jeżeli mamy dwóch porównywalnych pacjentów, a jeden narząd, to wybierzemy taką opcję, która zapewni największą korzyść konkretnemu choremu. Oczywiście są kryteria, liczbowe klasyfikacje, wzory matematyczne, logarytmiczne, które ustawiają listę rankingowej pilności przeszczepienia u pacjentów. Natomiast zdarzają się sytuacje, które każą wziąć pod uwagę różne niuanse, chociażby to, że dostajemy wątrobę dużą, od dużego dawcy, a najbardziej chory biorca jest osobą małą. Takiemu pacjentowi nie da się przeszczepić dużej wątroby, większej od jego narządu. Trzeba wtedy wybierać takiego chorego, którego parametry są adekwatne do wielkości wątroby. Kiedy przeszczepia się fragment wątroby od osoby żyjącej? Technika przeszczepienia fragmentu wątroby od żyjących, spokrewnionych dawców dotyczy w Polsce prawie wyłącznie transplantacji u dzieci i jest procedurą prawnie usankcjonowaną. W naszej klinice prowadzimy od 20 lat wspólny program z kolegami z Centrum Zdrowia Dziecka. My pobieramy fragmenty narządów od rodziców, rodzeństwa, a lekarze z CZD przeszczepiają te fragmenty wątroby dzieciom wtedy, gdy istnieje konieczność. Dzięki tej współpracy oraz dużej aktywności pediatrycznego ośrodka transplantacyjnego mamy prawie w 100 proc. pokryte zapotrzebowanie na przeszczepianie wątroby u dzieci w Polsce. To nas bardzo cieszy, ponieważ sprawia, że śmiertelność na liście małych pacjentów oczekujących na przeszczep wątroby jest minimalna, jeżeli w ogóle występuje. Co najbardziej niepokoi transplantologów? Kwestia dostępności narządów. Niezmiernie ważne jest zwiększenie akceptacji społecznej dla oddawania narządów do przeszczepienia po śmierci. Taka decyzja jest trwałym elementem wkładu własnego w rozwój zdrowia społecznego. Gdy swoje narządy „się zabierze”, to już nikomu więcej się nie przydadzą, a tak to cząstka z nas zostaje i żyje w kimś innym. Jan Paweł II pisał: „Należy zaszczepić w sercach ludzi, zwłaszcza młodych, szczere i głębokie przekonanie, że świat potrzebuje braterskiej miłości, której wyrazem może być decyzja o darowaniu narządów”. Zamiast apelu do społeczeństwa, zacytuję przesłanie: Nie zabieraj swoich narządów do nieba,Tam wiedzą, że one potrzebne są tutaj. O kim mowaProf. dr hab. n. med. Krzysztof Zieniewicz, specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej oraz transplantologii klinicznej, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, wiodącego ośrodka transplantacji wątroby w Polsce i w Europie. Członek zespołu, który wykonał pierwsze w Polsce udane przeszczepienie wątroby u dorosłego oraz ostatnio — pierwsze jednoczasowe przeszczepienie serca i wątroby.

30 sierpnia br. w Instytucie Kardiologii w Warszawie - Aninie przeprowadzono pierwszą w Polsce jednoczesną transplantację serca i wątroby. Pionierska operacja przeszczepienia obu narządów została wykonana u 50-letniego pacjenta ze schyłkową niewydolnością serca oraz wrodzoną chorobą wątroby. Chory otrzymał narządy od jednego dawcy.

To sprawia, że program transplantacyjny bardzo prężnie się rozwija. UCK jest jedynym szpitalem w Polsce, gdzie przeszczepia się prawie wszystkie narządy. W jednym miejscu dokonuje się transplantacji serca, wątroby, nerek, płuc, rogówek oraz wysp trzustkowych. Aktualnie tylko trzustki się nie przeszczepia - tłumaczy transplantolog.

Jednoczesny przeszczep serca i wątroby po raz pierwszy w naszym kraju przeprowadzono w Instytucie Kardiologii w Warszawie. Operowany był 51-letni pacjent z wadą genetyczną, powodująca uszkodzenie mięśnia sercowego."To kolejna tego typu pionierska operacja w naszym ośrodku, w 2017 r. przeprowadziliśmy pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca oraz nerki" – powiedział PAP dyrektor warszawskiego Instytutu Kardiologii prof. Tomasz Hryniewiecki. Takie transplantacje wykonuje niewiele ośrodków w Europie i na całym świecie. Operacja odbyła się 30 sierpnia 2018 r. i trwała 7 godzin (od do drugiej w nocy dnia następnego). Poddany zabiegowi pacjent Marek Wlaź powiedział PAP, że po 12 dniach od zabiegu czuje się dobrze i ma nadzieję, że wróci do sprawności fizycznej pozwalającej na normalne funkcjonowanie. Jednoczesny przeszczep serca i wątroby przeprowadzili kardiochirurdzy Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr Jerzy Lichomski i dr Mateusz Kuć. Uczestniczyli w niej również prof. Krzysztof Zieniewicz i dr hab. Krzysztof Dudek z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To oni dokonali przeszczepu wątroby. Kierownik Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk przyznał w rozmowie z PAP, że jak na tak trudny zabieg, trwał on dość krótko. Wszystko było dobrze zorganizowane. "Na sali operacyjnej w pewnym momencie jednocześnie było 20 osób, w tym lekarze różnej specjalności" - dodał. Ekspert wyjaśnił, że najpierw przeszczepiono serce, a następnie podłączono pompę pozaustrojowego utlenowania krwi ECMO. Dopiero podczas pracy tej pompy chirurdzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeszczepili wątrobę. "Nie mieliśmy pewności, jak się zachowa nowe, przeszczepione serce po wszczepieniu wątroby, która w pierwszym momencie uwalnia wszystkie toksyny powstające w wyniki tzw. zimnego niedokrwienia, czyli od jej pobrania do wszczepienia. Baliśmy się, czy to nowe serce nie zostanie uszkodzone" – wyjaśnił prof. Kuśmierczyk. ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) odłączono pacjentowi w drugiej dobie po transplantacji serca i wątroby, kiedy lekarze się upewnili, że obydwa narządy dobrze funkcjonują. Operowany pacjent - pan Marek Wlaź powiedział, że nie miał żądnych wątpliwości co do tego, czy powinien się poddać operacji. "Nie było innego wyjścia, nawet przez chwilę nie miałem takiej myśli, żeby wycofać się z tego pomysłu. Przede mną była tylko droga w jedną stronę" - dodał. Wlaź opowiadał, że przez wiele lat mógł dobrze funkcjonować, ale w pewnym momencie jego stan zdrowia pogarszał się z każdym miesiącem. "Jeszcze pod koniec czerwca tego roku mogłem przejść 400 m, a przed operacją nawet 100 m było dla mnie dużym wyzwaniem" - opowiadał. Prof. Mariusz Kusmierczyk wyjaśnił, że pacjent czekał w warszawskim Instytucie od marca 2018 r. na odpowiedniego dawcę, od którego można było pobrać serce i wątrobę. "Był niewydolny sercowo i baliśmy się, że w domu może mu się coś stać. Chcieliśmy mieć też pewność, że jest dobrze przygotowany do tej trudnej operacji, nie ma żadnej infekcji, a nerki pracują prawidłowo" - dodał. Jednoczesny przeszczep był u tego chorego konieczny z powodu genetyczne uwarunkowanej choroby spichrzeniowej, która powoduje, że brakuje niektórych enzymów w wątrobie i odkładają się substancje uszkadzające mięsień sercowy. "Gdy w takiej sytuacji przeszczepimy jedynie serce, to wątroba nadal nie produkuje tych enzymów i nowe serce zostanie uszkodzone" – wyjaśniał prof. Kuśmierczyk. Specjalista powiedział, że w przyszłości będzie coraz większe zapotrzebowanie na jednoczesne przeszczepy serca i wątroby, ponieważ przybywa pacjentów w młodym wieku z tzw. jednokomorowym sercem. "Polska jest drugim krajem na świecie po Stanach Zjednoczonych, w których operacje się najwięcej noworodków z niedorozwojem lewej komory serca" – podkreśla prof. Kuśmierczyk. Kardiochirurdzy u takich dzieci po trzech, czterech operacjach przebudowują serce w taki sposób, że jest ono jednokomorowe, czyli jest jedna komora, natomiast druga nie pracuje, a napływ krwi do płuc jest hydrostatyczny (działa tylko siła grawitacji – PAP). "To z kolei może z czasem doprowadzić do marskości wątroby, dlatego pacjent z niewydolnością jednokomorowego serca powinien mieć przeszczepione serce razem z wątrobą. Samej wątroby ani samego serca nie można przeszczepić, bo wyniki takich zabiegów są na ogół złe" – podkreślił prof. Kuśmierczyk. Prof. Hryniewiecki zwrócił uwagę, że Instytut Kardiologii w Warszawie jest jednym z dwóch najważniejszych ośrodków przeszczepiających serce w kraju i stale poszerza możliwości terapeutyczne dla jak największej grupy pacjentów, która ma niewydolność serca oraz innych narządów, nerek lub wątroby. PAP - Nauka w Polsce, Zbigniew Wojtasiński zbw/ zan/

Tłumaczenie hasła "przeszczep" na angielski. transplant, transplantation, graft to najczęstsze tłumaczenia "przeszczep" na angielski. Przykładowe przetłumaczone zdanie: Chirurg przekonał mnie do poddania się operacji przeszczepu. ↔ The surgeon persuaded me to undergo an organ transplant operation. przeszczep noun masculine gramatyka.

przeszczep - tkanka, narząd lub proteza z tworzywa sztucznego, przeznaczone do wszczepienia w miejsce tkanek uszkodzonych, zmienionych lub brakujących (transplantacja). Najczęściej przeszczepiane są narządy tj. nerki, serce, trzustka, tkanki (kość) lub komórki. Przeszczep może być: Przyjęcie przeszczepu zależy od warunków pobrania, przechowywania i konserwacji, poprawności techniki operacyjnej oraz stopnia zgodności tkankowej dawcy i biorcy przeszczepu . Przeszczepianie narządów narządów, transplantacja (z łac. transplantare – szczepić i plantare – sadzić) – przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała ... XX wiek – satelitarna telewizja międzykontynentalna 1964 - ostateczne wyjaśnienie statusu hipotezy continuum 1967 – pierwszy przeszczep serca 1969 – lądowanie na Księżycu 1970 – teoria chaosu 1971 – kuchenka mikrofalowa 1972 ... Zespół nabytego niedoboru odporności podczas stosunku płciowego . Możliwe jest także zakażenie przez transfuzję krwi , podczas dializ , przeszczepów , zabiegów chirurgicznych i przyjmowanie preparatów krwiopochodnych (zdarza się to obecnie bardzo ... Transfuzja krwi Chagasa opóźniony odczyn hemolitycznyplamica poprzetoczeniowa małopłytkowaprzeciążenie żelazem (szczególnie u wielokrotnych biorców)GvHD – choroba "przeszczep przeciwko biorcy". Transfuzja krwi a religia Świadkowie Jehowy obecnie odmawiają przyjęcia transfuzji ... Wirusowe zapalenie wątroby typu B dożywotnio zdyskwalifikowana jako krwiodawca oraz potencjalny dawca wątroby. Pozostałe narządy mogą być przeszczepiane tylko osobom uprzednio zarażonym tym wirusem (nie przeszczepia się np. nerki ... Grupy krwi obronną organizmu ( aglutynację - sklejenie krwinek), prowadząc do poważnych powikłań, ze zgonem włącznie. przeszczep — podobnie jak w czasie transfuzji konieczne jest zapewnienie zgodności grup ... E. Donnall Thomas z Josephem Murrayem , otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za badania nad przeszczepem szpiku kostnego jako metodą leczenia białaczki .Przypisy↑ The Nobel Prize in Physiology ... 19 lutego stacja orbitalna Mir została wyniesiona na orbitę . 1999 – po raz pierwszy przeprowadzono przeszczep nerki i płata wątroby od żywego dawcy. 2002 – odbył się pierwszy ... 26 stycznia wkroczyła do Wadowic . 1955 – premiera filmu Pokolenie . 1966 – pierwszy w Polsce udany przeszczep narządu – nerki . 1982 – Sejm uchwalił Kartę Nauczyciela . 1984 – Sejm uchwalił ... 28 listopada Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie . 1984 – docent Wiesław Jędrzejczak przeprowadził pierwszy w kraju przeszczep szpiku kostnego od spokrewnionego dawcy. 1990 – Wrocław jako drugie miasto po ...

Przeszczep Płuc » Elementy opieki Mgr Halina Pisarska, Mgr Izabela Fabian Opieka pielęgniarska nad chorym tuż po przeszczepie jak i w okresie pooperacyjnym jest szczególnie ważna, a wiele jej aspektów wynika ze specyfiki postępowania z przeszczepionym narządem.

Przeszczep (transplantacja) wątroby to zabieg, który jest jedyną metodą leczenia niewydolności tego narządu. Niestety, mimo wielkich postępów w dziecinie transplantologii, liczba osób oczekujących na przeszczep wątroby wciąż jest wysoka. Jakie są wskazania do przeszczepu wątroby? Kto ma największe szanse na otrzymanie narządu? Ile się czeka na zabieg? Jakie są rokowania po operacji? PRZESZCZEP WĄTROBY - wskazania, czas oczekiwania i rokowania Spis treściPrzeszczep wątroby - wskazaniaPrzeszczep wątroby - kto kwalifikuje się do zabiegu?Przeszczep wątroby - ile się czeka na operację?Przeszczep wątroby - jak wygląda zabieg?Przeszczep wątroby - powikłania u biorcyPrzeszczep wątroby - rokowania Gadaj Zdrów, odc. 2 Transplantacja Przeszczep (transplantacja) wątroby to zabieg, który z roku na rok wykonuje się coraz częściej. Mimo to liczba transplantacji wątroby w Polsce jest wciąż niewystarczająca. Wszystko przez przewagę przeszczepów ze zwłok nad tymi do żywych dawców oraz brak powszechnej akceptacji społecznej dla pobierania narządów od zmarłych, a także przez wciąż małą wiedzę na temat przeszczepów. Przeszczep wątroby - wskazania Wskazaniem do przeszczepu wątroby jest przewlekła lub ostra niewydolność wątroby w wyniku choroby trwale uszkadzającej jej miąższ. Według Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, głównymi wskazaniami do przeszczepu wątroby u dorosłych są:¹ marskość wątroby pozapalna (na tle zakażenia HBV, HCV) cholestatyczne choroby wątroby (marskość żółciowa pierwotna, pierwotne sklerotyzujące zapalenie dróg żółciowych) alkoholowa choroba wątroby (wyklucza: czynny alkoholizm i zespół zależności alkoholowej) autoimmunologiczna marskość wątroby metaboliczne choroby wątroby (choroba Wilsona, hemochromatoza, niedobór alfa1-antytrypsyny) piorunująca niewydolność wątroby (zatrucie paracetamolem lub innymi lekami hepatotoksycznymi, zatrucie muchomorem sromotnikowym, piorunujące wzw B, ostra dekompensacja choroby Wilsona, inne przyczyny ostrej niedomogi funkcji wątroby) guzy wątroby Do niedawna bezwzględnym przeciwwskazaniem było również zakażenie wirusem HIV. Jednak w ostatnich latach, w związku z wysoką skutecznością terapii antyretrowirusowej, dokonuje się zabiegu transplantacji także u biorców zakażonych tym wirusem. Pierwszy w Polsce przeszczep wątroby u pacjenta z wirusem HIV odbył się w 2011 roku. Przeprowadzili go transplantolodzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Według Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, głównymi wskazaniami do przeszczepu wątroby u dzieci są:¹ zespoły cholestatyczne, np. zespół Allagille’a marskość wątroby w wyniku zakażenia wirusowego inne pozapalne marskości wątroby w przebiegu np. autoimmunologicznego zapalenia wątroby marskość wątroby we wrodzonych chorobach metabolicznych, np. mukowiscydoza pierwotne nowotwory wątroby, np. hepatocarcinoma choroby nie powodujące niewydolności wątroby, ale będących wskazaniem do przeszczepu, np. zespół Criglera-Najjara typu I inne, np. zespół Budda-Chiari’ego Przeszczep wątroby - kto kwalifikuje się do zabiegu? Z grupy osób, u których istnieją wskazania do przeszczepu wątroby, do zabiegu zostają zakwalifikowane tylko te, które mają mniej niż 90 proc. szans na przeżycie roku, a także te, u których przeszczepienie wątroby może zapewnić długoterminowe przeżycie. Proces kwalifikacji do zabiegu obejmuje wiele różnych badań. Procedura ta jest konieczna, ponieważ jej celem jest wykluczenie czynników, które mogłyby nie tylko w negatywny sposób wpłynąć na przebieg samej operacji, lecz także pogorszyć rokowanie po zabiegu. Przeszczep wątroby - przeciwwskazania¹ Przeciwwskazania bezwzględne nowotwory o lokalizacji pozawątrobowej zaawansowania choroba płucno-sercowa aktywne uzależnienie od substancji psychoaktywnych psychoza socjalne albo rodzinne problemy uniemożliwiające przeszczepienie wątroby (np. bezdomność, ubezwłasnowolnienie) niedomoga wielonarządowa Przeciwwskazania względne: zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) rak wątrobowokomórkowy poza kryteriami mediolańskimi niewydolność nerek bardzo głębokie niedożywienie białkowo-kaloryczne aktywne zakażenie poza drogami moczowymi zakrzepica żyły wrotnej, jeżeli jest skojarzona z zakrzepicą żyły krezkowej lub śledzionowej zakażenie HBV z wysoką wiremią Przeszczep wątroby - ile się czeka na operację? Średni czas oczekiwania osób z przewlekłą niewydolnością wątroby, które otrzymują organ od osoby zmarłej, wynosi 4-6 miesięcy. Czekając na przeszczep, można normalnie żyć z przewlekłą niewydolnością (np. marskością) wątroby. W tym czasie bardzo ważne są odpowiednia dieta, środki hepatotropowe i zdrowy styl życia. Wówczas proces marskości wątroby może się zatrzymać, a co za tym idzie - można czekać na przeszczep wątroby. W przypadkach ostrej niewydolności wątroby, zabieg powinien być wykonany jak najszybciej (zwykle odbywa się w ciągu ok. 10 dni). Niestety, jak wynika ze statystyk, zaledwie ok. 20 proc. osób z ostrą niewydolnością wątroby dożywa transplantacji. Przeszczep wątroby wykonuje się u ok. 50 proc. oczekujących W 2015 roku wykonano 332 przeszczepów wątroby (w tym 22 fragmenty wątroby od dawców żywych dla dzieci). W 2014 roku wykonano 366 zabiegów, w 2013 - 336. Niestety, na liście oczekujących w 2015 roku i w latach ubiegłych było ok. 600 osób, co oznacza, że tylko ok. 50 proc. osób czekających na przeszczep wątroby dostaje ten narząd. Dane: Przeszczep wątroby - jak wygląda zabieg? Zabieg składa się z dwóch etapów. Pierwszy polega na usunięciu wątroby własnej chorego z zachowaniem lub wycięciem leżącego za wątrobą fragmentu żyły głównej dolnej. W drugim etapie wykonuje się zespolenia naczyniowe w układzie żyły głównej dolnej, żyły wrotnej i tętnicy wątrobowej dawcy i biorcy oraz zespolenie żółciowe. W większości przypadków przeszczepia się całą wątrobę, która jest pobrana zwykle od osoby zmarłej (OLT - Orthotopic Liver Transplantation). Transplantacja wątroby w układzie dorosły – dorosłemu jest niezwykle trudna i ryzykowna. Od dawcy trzeba bowiem pobrać aż 40 proc. narządu. To bardzo dużo, bo chociaż wątroba potrafi się regenerować, bezpośrednio po pobraniu jej fragmentu musi sobie poradzić z poważnym okaleczeniem. Ryzyko zgonu przy takich pobraniach jest dość wysokie, ponieważ wynosi 0,5-0,6 proc. Inne metody przeszczepienia wątroby to: RLT (Reduced-size Liver Transplantation) – przeszczepieniu ulega fragment wątroby, który zostaje pobrany od osoby zmarłej; SLT (Split Liver Transplantation) – operacja polega na podzieleniu wątroby od osoby zmarłej dla dwóch biorców, dziecka i dorosłego. Lewy płat otrzymuje dziecko, natomiast pozostałą część osoba dorosła; LDLT (Living Doneer Liver Transplantation) – przeszczepianie fragmentu wątroby, który zostaje pobrany od żywego, najczęściej spokrewnionego dawcy i wszczepienie biorcy, którym jest najczęściej dziecko. Przeszczep rodzinny wątroby jest najlepszym rozwiązaniem w przypadku małych dzieci; DLT (Domino Liver Transplantation) - tzw. metoda domina - przeszczepienie fragmentów wątroby od kilku dawców kilku biorcom; Po przeszczepieniu wątroby chory do końca życia musi przyjmować leki immunosupresyjne. Ich celem jest osłabienie układu odpornościowego, aby zapobiec odrzuceniu przeszczepu. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zieniewicz, chirurg-transplantolog, prezes Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego Przeszczepienie wątroby podzielonej W niektórych krajach wykonuje się przeszczep dwóch fragmentów jednej podzielonej wątroby. Jest to sposób na zwiększanie puli narządów, w sytuacji, w której czas oczekiwania przekracza rozsądne granice. Miarą tego czasu oczekiwania jest śmiertelność na liście oczekujących. W krajach, gdzie ta śmiertelność jest wysoka i przekracza 8-9 proc., ten sposób leczenia jest stosowany. W naszych realiach nie jest to bezwzględnie konieczne, ponieważ ten wskaźnik w naszych statystykach jest dużo niższy. W sensie technicznym jest to wyjątkowo trudna operacja. Nie każda wątroba przeznaczona do przeszczepienia może być podzielona, miąższ takiej wątroby musi być bardzo dobrej jakości. Co więcej, udowodniono, że odsetek powikłań, liczba tych powikłań, przeżycie chorych są gorsze. Przeszczep wątroby w Polsce - gdzie jest wykonywany? W Polsce przeszczepienia wątroby u dorosłych są wykonywane tylko w kliku ośrodkach w Polsce: Bydgoszcz - Klinika Chirurgii Wątroby i Chirurgii Ogólnej Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy Katowice: Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej SPSK im. A. Mielęckiego, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego; Szczecin: Oddział Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, SP Wojewódzki Szpital Zespolony Warszawa: - Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby WUM- Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Instytut Transplantologii WUM Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus- Klinika Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" Wrocław - Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Transplantacyjnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego- Klinika Chirurgiczna 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ Dane: Przeszczep wątroby - powikłania u biorcy Wśród powikłań u biorcy najczęściej wymienia się zakrzepicę, zwężenie i zagięcie w obrębie tętnicy wątrobowej i żyły wrotnej oraz upośledzenie odpływu krwi z przeszczepionej wątroby. Występują one u około 8–10 proc. dorosłych biorców i nieco częściej u dzieci. Przeszczep wątroby - rokowania Rok po przeszczepieniu wątroby przeżywa około 90 proc. osób, zaś 5 lat 75 proc. biorców. Ostre odrzucanie narządu notuje się u 40-50 proc. pacjentów, a przewlekłe u mniej niż 4 proc. osób po przeszczepie. Przeszczep wątroby - informacje dla dawców wątroby Wskazaniem do przeszczepienia wątroby od dawcy żywego są na ogół wrodzone choroby wątroby u małych dzieci. Wskazaniem może być też ostra niewydolność wątroby. Ryzyko zgonu dawcy wątroby wynosi ok. 0,5 proc. Powikłaniami po zabiegu mogą być (u 10-20 proc. dawców): przeciek żółci, krwawienie, infekcja, silny ból brzucha, powikłania zakrzepowo-zatorowe, zapalenie żołądka. Wątroba ma niezwykłą zdolność regeneracji. U dawcy jest ona w stanie odnowić się aż do 95 proc. wyjściowej masy i wymiarów. Jest to szybki proces i zachodzi w pierwszych trzech miesiącach po zabiegu. Przez rok od zabiegu, co trzy miesiące, dawca powinien mieć wykonywanie badania krwi oceniające funkcję wątroby i USG wątroby. Bibliografia: 1. Standardy Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego w ustalaniu wskazań i przeciwwskazań do przeszczepiania wątroby,

Transplantologia Wydarzenia. Pierwszy w Polsce jednoczesny przeszczep wątroby i obu płuc przeprowadzili z sukcesem w Zabrzu lekarze z dwóch ośrodków – tamtejszego Śląskiego Centrum Chorób Serca i Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. A. Mielęckiego w Katowicach. Do tej pory na całym świecie wykonano jedynie ok. 80 Na koniec grudnia 2021 roku na przeszczep narządu oczekiwało blisko 1,8 tys. osób, z czego tysiąc na nową nerkę. W pandemii liczba przeszczepów tego narządu znacząco spadła, podobnie jak w przypadku wątroby. Zmalała również liczba zmarłych dawców kwalifikujących się do pobrania narządów. Z drugiej strony istotnie wzrosła liczba przeszczepów serca i płuca. – W ciągu ostatnich dwóch lat musieliśmy się nauczyć, jak postępować w pandemicznych warunkach, a 2020 rok był pod tym względem przełomowy, ponieważ przygotowywaliśmy się do przeformułowania procedur covidowych – podkreślają przedstawiciele Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie z okazji przypadającego 26 stycznia Ogólnopolskiego Dnia Transplantacji. – W porównaniu do całej Europy pod względem transplantologii Polska jest takim dobrym średniakiem. Dobrze obrazuje to liczba przeszczepów nerek, które przelicza się na 1 mln populacji. Niewątpliwie liderami są Hiszpanie, gdzie przeszczepia się średnio 50 nerek na milion mieszkańców, dalej plasują się Chorwaci i Belgowie. U nas to jest średnio 25 przeszczepów na milion. Niestety tutaj widzimy tendencję spadkową związaną z COVID-em, w 2021 roku tych przeszczepów było tylko 20 w przeliczeniu na 1 mln Polaków. W pandemii ewidentnie notujemy spadek przeszczepień nerek i wątroby – mówi agencji Newseria prof. dr hab. n. med. Przemysław Leszek z Kliniki Niewydolności Serca i Transplantologii w Narodowym Instytucie Kardiologii. Według raportu Centrum Poltransplant skutki pandemii SARS-CoV-2 nie ominęły polskiej transplantologii. Po początkowym okresie niepewności i przeorganizowania w służbie zdrowia aktywność donacyjna i transplantacyjna powróciły, choć w mniejszym zakresie niż wcześniej. W 2020 roku do biura koordynacji Poltransplantu wpłynęło 529 zgłoszeń potencjalnych zmarłych dawców narządów, czyli o 110 (19 proc.) mniej niż w przedpandemicznym 2019 roku. W 393 spośród tych zgłoszonych przypadków (74 proc.) od zmarłego dawcy udało się pobrać narządy do przeszczepu. W ubiegłym roku było 396 dawców rzeczywistych. – W Polsce istotnym problemem jest liczba zmarłych dawców. My dbamy o to, żeby ośrodki ich przygotowywały, ale i tutaj widzimy istotny spadek. O ile jeszcze w 2019 roku było ich ok. 500, o tyle już w ubiegłym roku nieco ponad 300. I to jest efekt COVID-19. Liczę, że jeśli pandemia się skończy, to wrócimy do wyjściowych wartości z 2019 roku, ale musimy zwiększać liczbę dawców, tak jak to robią Hiszpanie, Chorwaci i Belgowie – mówi prof. Przemysław Leszek. W sumie w 2020 roku w Polsce przeprowadzono 1183 przeszczepów narządów od zmarłych dawców. W ubiegłym roku było ich 1274. – W pandemii liczba przeszczepień w Polsce spadła z prawie z 1,5 tys. do 1,3 tys. i to jest zła wiadomość. Natomiast są takie przeszczepy, które wiodą prym. To nerka i wątroba, na trzecim miejscu znajduje się serce, a na czwartym płuco. O ile jeszcze w 2019 roku mieliśmy w Polsce 147 przeszczepów serca, o tyle w 2021 było ich już 200, więc tu nastąpił wzrost – mówi ekspert Narodowego Instytutu Kardiologii. W ubiegłym roku przeprowadzono w sumie 709 przeszczepów nerki i 277 przeszczepów wątroby od zmarłych dawców. Pandemia znacząco zmniejszyła te statystyki – w 2019 roku było ich odpowiednio 907 i 330. W ostatnich dwóch latach wzrosła za to liczba przeszczepów płuc – z 57 w 2019 roku do 68 w ubiegłym roku. Więcej jest także przeszczepianych serc – w ubiegłym roku przeprowadzono 200 takich zabiegów, a w 2019 roku 145 – co jest związane z polityką kwalifikowania do takich zabiegów przez kardiologów i kardiochirurgów. – My po prostu dużo bardziej rozszerzyliśmy wskazania co do dawców. Kwalifikujemy również dawców, którzy przed pandemią nie byliby kwalifikowani – wyjaśnia prof. Przemysław Leszek. – Natomiast bardzo istotne jest to, że dawca przed pobraniem narządu jest dokładnie badany, więc pacjent jest bezpieczny. Wiele pracy jest włożone w przygotowanie narządów do pobrania. Jeszcze w ośrodku, gdzie leży dawca, wykonywana jest tomografia komputerowa, co wiąże się po części z COVID-em, wykonywane jest echo serca, a jeśli trzeba koronarografia bądź inne badanie oceniające przepływ w naczyniach wieńcowych. Tak więc ten narząd jest bardzo dokładnie wybrany i wyselekcjonowany, żeby był bezpieczny dla naszego pacjenta. W 2020 roku przeszczepiono także 31 nerek i 28 fragmentów wątroby pobranych od żywych dawców, szczęśliwie nie odnotowano też przy tym żadnego przypadku przeniesienia zakażenia SARS-CoV-2 od dawcy do biorcy przeszczepu. W ubiegłym roku te liczby wyniosły odpowiednio 44 i 20. – Na przestrzeni 10 lat w polskiej transplantologii dużo mówi się o pobraniach i przeszczepieniach nerki od żywych dawców, jednak to wciąż za mało względem czekających biorców. Nerkę od dawcy żywego można pobrać od bliskiej, spokrewnionej genetycznie lub emocjonalnie osoby. Dawca żywy to osoba zdrowa, jest wnikliwie zbadana i pozostaje pod opieką ośrodka transplantacyjnego przed donacją nerki, w jej trakcie i po niej. W tej kwestii nadal potrzebna jest edukacja, w stacjach dializ, poradniach nefrologicznych, kierowana do pacjentów, lecz przede wszystkim do ich bliskich, że pobranie nerki od dawcy żywego jest bezpieczne – mówi dr n. o zdr. Aleksandra Tomaszek, psycholożka z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie. Jak zauważa Centrum Poltransplant, mimo trudności wynikających z reżimów sanitarnych w pandemii udało się także wypracować zasady bezpiecznego dawstwa i przeszczepiania narządów od dawców żywych. – W ciągu ostatnich dwóch lat musieliśmy się nauczyć, jak postępować w pandemicznych warunkach, uszczelniliśmy procedury, by móc bezpiecznie pobierać i przeszczepiać narządy. Nauczyliśmy się również pracować w bardzo traumatycznych, również dla personelu medycznego, warunkach, dając jednocześnie ogrom wsparcia psychologicznego pacjentom i ich rodzinom. Zostaliśmy skonfrontowani z różnymi, czasami bardzo silnymi emocjami związanymi ze śmiercią, z emocjami, z którymi sobie radzimy, by móc ratować życie naszych pacjentów. Transplantacja daje życie, a każde życie jest dla nas ważne – podkreśla Aleksandra Tomaszek. Dlatego w procesie transplantacji tak ważne jest wsparcie psychologów. – Ważna jest stała współpraca psychologa w przygotowaniu pacjentów do przeszczepienia. Pomaga on obniżyć lęk pacjenta, zrozumieć procedury i zasady współpracy pacjenta i jego rodziny z personelem medycznym, zrozumieć i pogodzić się z etapami choroby, zaakceptować obecną sytuację, wyznaczyć cele na przyszłość oraz podjąć aktywności zawodowe – wymienia psycholożka z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie. Łyżką dziegciu w beczce miodu jest jednak fakt, że obostrzenia pandemiczne przełożyły się na mniejszą liczbę pacjentów kwalifikowanych do leczenia przeszczepieniem narządu. Na koniec 2021 roku na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie było zarejestrowanych 1779 osób, z których najwięcej (985) czekało na przeszczep nerki. W kolejce po nową wątrobę oczekiwało 138 osób, serce – 411, a płuco – 163. Ze statystyk Poltransplantu wynika, że w 2020 roku wartość wskaźnika donacji dla całej Polski wyniosła 10,2 dawcy na każdy 1 mln mieszkańców, a rok wcześniej było to 13,1. Ten wskaźnik był najwyższy w województwie pomorskim (20 dawców na 1 mln). – Ważne, abyśmy na temat pobrania naszych narządów po śmierci rozmawiali z bliskimi. Ważne, by oni wiedzieli, jaka jest nasza decyzja i zdanie na temat transplantacji. Nasza rodzina powinna znać nasze stanowisko w tej kwestii. Dzięki temu lekarz lub koordynator, który rozmawia z rodziną na temat transplantacji, usłyszy od niej naszą decyzję. Podczas takiej rozmowy jest bardzo dużo silnych emocji i możemy nasze rodziny odciążyć tym, że będą znały nasze stanowisko za życia. Pamiętajmy, że nikt z personelu medycznego nie pyta rodzinę o zgodę na temat pobrania narządów do transplantacji, lecz pyta, jaka była decyzja zmarłego za życia – podkreśla Aleksandra Tomaszek. Z przeprowadzonych kilka lat temu badań CBOS wynika, że idea transplantacji narządów w celu ratowania życia lub przywracania zdrowia cieszy się w Polsce niemal powszechną aprobatą (93 proc.). Ośmiu na 10 dorosłych Polaków zgadza się, by po śmierci pobrano z ich ciała narządy do przeszczepów i tylko co dziewiąty (11 proc.) jest temu przeciwny. Mimo to aż 3/4 Polaków nigdy nie rozmawiało z bliskimi na temat przekazania swoich narządów po śmierci.

Transplantacja wątroby to zabieg, który z roku na rok wykonuje się coraz częściej. Mimo to ich liczba w Polsce jest wciąż niska. Wszystko spowodowane jest przewagą przeszczepów ze zwłok nad tymi od żywych dawców. Tak jak wspominałem wcześniej, brakuje również powszechnej akceptacji społecznej dla pobierania narządów od zmarłych.

Podczas, gdy dializa pomaga utrzymać przy życiu pacjentów z niewydolnością nerek do czasu, gdy będzie możliwy przeszczep nerki, nie ma alternatywnych metod długoterminowego leczenia niewydolności wątroby. W tym przypadku, przeszczep fragmentu wątroby, np. od żywego dawcy, może uratować życie pacjenta. O tym, kto może być dawcą wątroby, decyduje szereg czynników. Wymagane jest również przeprowadzenie różnych testów i badań, przez które muszą przejść obie strony, zarówno potencjalny dawca narządu, jak i biorca. Wątrobę można pobrać od osoby zmarłej w całości. Od dawcy żywego pobierany jest jedynie fragment sytuacji pilnej potrzeby przeszczepu wątroby, dość często na potencjalnych dawców zgłaszają się członkowie rodziny chorego lub osoby mające bliskie związki z biorcą. Ma tu znaczenie pilny charakter takiej operacji, a więc i szybkość decyzji o przekazaniu narządu. Stan fizyczny oraz stan zdrowia dawcy wątrobyWiększość ośrodków transplantacyjnych wymaga, aby wiek potencjalnych dawców fragmentu wątroby znajdował się w przedziale 18-60 lat. Wynika to z faktu, iż u starszych osób częściej może dochodzić do komplikacji, natomiast osoby niepełnoletnie nie są jeszcze wystarczająco dojrzałe, aby wyrazić świadomą zgodę na oddanie narządu i być pewnym tej decyzji. Masa ciała dawcy również jest bardzo ważnym czynnikiem, wpływającym na to czy ktoś może być dawcą wątroby. Osoby otyłe są zwykle upewnić się, że dawca jest wystarczająco zdrowy, musi on przejść ogólne badania. Konieczne może być również wykonanie badań krwi i moczu, mammografii (dla kobiet powyżej 40 roku życia), kolonoskopii (dla mężczyzn i kobiet powyżej 50 roku życia), badań serca i zdjęć musi mieć zdrową wątrobę, nerki oraz tarczycę oraz nie mieć następujących chorób:choroby wątroby, w tym zapalenie wątroby;choroby serca;cukrzyca;choroby płuc;choroby przewodu pokarmowego;zaburzenia autoimmunologiczne;choroby neurologiczne;zakażenie HIV/AIDSnowotwory;wysokiego ciśnienia krwi (które nie jest pod kontrolą); jest również wykonanie wywiadu psychiatrycznego w celu wykluczenia zaburzeń psychicznych, które mogłyby podważyć wiarygodność świadomej zgody na przeszczep. Ponadto dawcą nie może być kobieta w ciąży oraz osoby zażywające narkotyki. Ryzyko operacji a świadoma zgoda dawcyPewne ryzyko związane z pobraniem i przeszczepieniem narządu obu stron – dawcy żywego i biorcy. Po oddaniu fragmentu wątroby, u dawcy może wystąpić np. infekcja, krwawienie. Udowodniono jednak, że taka operacja nie wpływa statystycznie na długość życia dawcy oraz nie zwiększa ryzyka wystąpienia chorób wątroby. Wątroba żywego dawcy potrzebuje zaledwie ok. 4 miesięcy, aby wrócić do pierwotnych rozmiarów i po tym czasie ostatecznie odzyskuje pełną tym, kto może być dawcą wątroby mówią określone procedury, ale potencjalny żywy dawca fragmentu wątroby zawsze musi dokonać świadomej zgody na jego pobranie. Ośrodki transplantacyjne zawsze upewniają się, że tacy dawcy decydują się na oddanie fragmentu wątroby z własnej, nieprzymuszonej woli. Oczywiście wymagane jest podpisanie odpowiedniego formularza świadomej zgody. Dawca ma możliwość rezygnacji na każdym etapie

Przeszczep serca polega na usunięciu uszkodzonego lub chorego serca i zastąpieniu go zdrowym. Zdrowe serce pochodzi od dawcy, który zmarł. Jest to ostatnia deska ratunku dla osób z niewydolnością serca, gdy inne metody leczenia zawiodły. Niewydolność serca mogła być spowodowana chorobą niedokrwienną serca, uszkodzeniem serca.

12 września 2018, 19:10To był pierwszy taki przeszczep w Polsce. Kilkanaście dni temu warszawscy lekarze przeszczepili pacjentowi jednocześnie serce i wątrobę. Dziś przedstawili pacjenta - czuje się dobrze, a lekarze mają powody do dumy. Są w europejskiej czołówce. Dwa połączone zespoły wybitnych specjalistów z Instytutu Kardiologii i Szpitala Klinicznego na Banacha w Warszawie uratowały życie 51-letniemu Markowi Wlaziowi z Byłem świadomy, że taka sytuacja jest trudna, że to pierwszy taki przeszczep w Polsce. Byłem świadomy, ale to była jedyna droga - mówi pan Marek po dwunastu dniach po przeszczepie serca i z Warszawy do Wrocławia samolotem wojskowym musiały polecieć jednocześnie dwie ekipy: jedna, żeby pobrać serce, druga - wątrobę. Tam przesiedli się do karetki i pojechali po narządy. Po pobraniu serca od zmarłego dawcy kardiochirurdzy wcześniej wrócili podstawionym na miejsce śmigłowcem. Zespół, który pobierał wątrobę - karetką do samolotu, samolotem do Warszawy, a z lotniska - znów karetką. Dr Adam Parulski z kliniki kardiochirurgii i transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie wspomina, że wszystko działo się szybko, by zdążyć przed pogorszeniem się dawcy dla Ani, ale nie zdążyli. Akcja uratowała życie 32 innym osobom9 lat temu chora na białaczkę Anna Seweryn i jej przyjaciele zorganizowali wielką akcję - Dzień Dawcy Szpiku. Kobieta wkrótce potem zmarła, ale dzięki tej akcji uratowała ponad 30 innych osób. I nadal operacjaKiedy druga ekipa z Wrocławia dotarła z wątrobą do Warszawy do Instytutu Kardiologii, pacjent miał już przeszczepione serce. Można było więc od razu przystąpić do przeszczepu W najlepszych snach nie przypuszczałem, że zaczniemy o 19:15, a skończymy o drugiej w nocy. Przeszczep dwunarządowy, chciałbym żeby zawsze wyglądało to w taki sposób - mówi prof. Mariusz Kuśmierczyk z kliniki kardiochirurgii i kulminacyjnym momencie na bloku operacyjnym pracowało jednocześnie dwadzieścia Dopracowanie w szczegółach elementów współpracy na sali operacyjnej było jednym z kryteriów, powodów naszego sukcesu - dodaje prof. Krzysztof Zieniewicz z Katedry Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby warszawskiego Uniwersytetu szansa, że Marek Wlaź odzyska pełną sprawność fizyczną. To ważne, żeby mógł realizować swoje plany. Jak mówi, chciałby spotykać się z ludźmi i opowiadać im o transplantacjach w Polsce. - To jest niezbędne, a w wielu kręgach to wciąż jest temat tabu - przeszczep wątroby i serca to rzadkość. W ciągu ostatnich pięciu lat w Europie wykonano zaledwie sześć takich była inspiracją dla milionów. Zmarła po operacji ostatniej szansyClaire Wineland, mimo ciężkiej choroby, inspirowała miliony. Od urodzenia była chora na mukowiscydozę. Wiedziała, że ma szansę przeżyć zaledwie kilka lat. Przeżyła 21. Na swoim videoblogu opowiadała nie tylko o przemijaniu, ale przede wszystkim o... Autor: Marek Nowicki / Źródło: Fakty TVN Dowiedz się więcej...Zasady forumPublikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Fakty TVN nie ponoszą odpowiedzialności za treść informacjeFakty z 1 sierpnia 1 sierpnia 1944 roku o wolną Warszawę i wolną Polskę ruszyło walczyć ponad 40 tysięcy młodych mężczyzn oraz kobiet. W godzinę "W" w stolicy zawyły syreny, by oddać hołd bohaterom Powstania Warszawskiego. W programie również o fuzji Lotosu i Orlenu oraz o pierwszym transporcie ukraińskiego zboża. Na "Fakty" TVN zaprasza Anita Werner. czytaj więcej »Warszawa oddała hołd bohaterom Powstania Warszawskiego. Syreny zawyły w godzinę "W" 1 sierpnia 1944 roku o wolną Warszawę i wolną Polskę ruszyło walczyć ponad 40 tysięcy młodych mężczyzn oraz kobiet. W godzinę "W" w stolicy zawyły syreny, by oddać hołd bohaterom Powstania Warszawskiego. czytaj więcej »63 dni walki. "Wierzyliśmy, że przyjdzie wolność" "Wierzyliśmy, że przyjdzie wolność" - mówią ci, którzy 1 sierpnia 1944 roku wzięli do ręki broń. To były 63 dni heroicznej walki z Niemcami. To była też powstańcza codzienność: czasem nieludzka i okrutna, a czasem wzruszająca i piękna. czytaj więcej »Marsz narodowców przeszedł ulicami Warszawy "Nie chcę mieć nic wspólnego z nazistami, ani okołonazistami" - tak mówi uczestniczka Powstania Warszawskiego, kiedy słyszy narodowców i widzi, jak potrafią maszerować. Sąd orzekł, że marsz w rocznicę Powstania Warszawy nie będzie cykliczny. Mimo to narodowcy przeszli ulicami stolicy. czytaj więcej »"Nadszedł dzień wytchnienia dla świata". Pierwszy statek z ukraińskim zbożem wyruszył z portu w Odessie Pierwszy statek z ukraińskim zbożem wypłynął w poniedziałek z Odessy. Jak mówi ukraiński minister spraw zagranicznych, nadszedł "dzień wytchnienia dla świata". To jednak jedyna dobra wiadomość, bo Rosja kontynuuje brutalny ostrzał Donbasu. czytaj więcej »"Cała operacja niszczenia Lotosu to jest wyjątkowy przykład niekompetencji, nieodpowiedzialności i arogancji" Proces rejestracji połączenia PKN Orlen i Grupy Lotos zamknął proces fuzji. Rząd uważa, że połączenie wzmocni Polskę, ale eksperci są innego zdania i widzą ryzyko. Wskazują, że jako strony transakcji dobrano dwa koncerny, które od lat współpracują z firmami rosyjskimi. czytaj więcej »Coraz więcej chętnych na szczepienie dawką przypominającą. Punkty znów przeżywają oblężenie Czwarta dawka szczepionki przeciwko COVID-19 czeka na osoby powyżej 60. roku życia. Zainteresowani mogą zgłaszać się do punktów szczepień, a lekarze przypominają, że koronwirus nie zniknął. czytaj więcej »Napięta noc na granicy serbsko-kosowskiej Serbowie zablokowali w niedzielę wieczorem drogi do przejść granicznych z Kosowem. W ten sposób protestowali przeciwko decyzji władz w Prisztinie dotyczącej zamiany serbskich tablic rejestracyjnych samochodów na kosowskie. Głos w sprawie zabrały także stacjonujące w Kosowie siły pokojowe NATO. czytaj więcej »Drastyczny spadek liczby legalnych aborcji w Polsce 107 legalnych aborcji - tyle w ubiegłym roku wykonano ich w Polsce. 75 z nich tylko dlatego, że jeszcze nie obowiązywało ograniczenie wprowadzone orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. czytaj więcej »Plaga drobnych kradzieży w sklepach. Z półek znika przede wszystkim żywność Drożyzna coraz bardziej uderza w Polaków. Wielu osób nie stać na podstawowe produkty, czego skutkiem jest plaga drobnych kradzieży w sklepach. Ich liczba wzrosła o około 28 procent rok do roku - wynika z danych policji. Niezgłoszonych drobnych kradzieży może być nawet dwa razy więcej. czytaj więcej »Reprezentacja Anglii zdobyła mistrzostwo Europy w piłce nożnej kobiet Wielka radość na Wembley, bo Angielki zostały mistrzyniami Europy. Dla kobiecej reprezentacji Anglii w piłce nożnej to pierwszy taki tytuł w historii. Na wypełnionym po brzegi stadionie reprezentacja gospodarzy pokonała Niemki w dogrywce 2:1. Zwyciężczyniom pogratulowała sama królowa Elżbieta II. czytaj więcej »Warszawscy powstańcy z przesłaniem do walczących Ukraińców. "Nie ma nic ważniejszego niż wolność i niepodległość" Współczujemy im, bo myśmy to samo przeżywali - mówią warszawscy powstańcy o Ukraińcach. Kijów, Mariupol, czy Mikołajów w 2022 roku i Warszawa z 1944 roku wyglądają miejscami przerażająco podobnie. czytaj więcej »"Fakty" TVN i TVN24 liderami oglądalności w lipcu "Fakty TVN" pozostają najchętniej oglądanym programem informacyjnym w Polsce. Każdego dnia w lipcu "Fakty" TVN oglądało średnio ponad 2 miliony 144 tysiące widzów. Z kolei stacja informacyjna TVN24 osiągnęła 5,6 procent udziału w grupie ogólnej. To jeden z najwyższych wyników za lipiec w historii TVN24. czytaj więcej »Prognoza pogody na wtorek 2 sierpnia We wtorek w zachodniej części kraju będzie na ogół słonecznie, miejscami nieco chmur. Na wschodzie zachmurzenie będzie zmienne i wystąpią słabe opady deszczu. Temperatura maksymalna wyniesie od 22 stopni Celsjusza na Suwalszczyźnie do 27 stopni Celsjusza na Podkarpaciu. Wiatr będzie słaby i umiarkowany, północno-zachodni. czytaj więcej »Fakty z 31 lipca Warszawa pamięta o swoich bohaterach. W niedzielę, w przeddzień 78. rocznicy Powstania Warszawskiego, został odczytany Apel Pamięci na placu Krasińskich w Warszawie. W programie powiemy również o rosyjskim ataku na Mikołajów, a także o sukcesie polskiej kolarki Katarzyny Niewiadomej. Na "Fakty" TVN zaprasza Diana Rudnik. czytaj więcej »

Bp Andrzej Czaja o stanie swego zdrowia: Czeka mnie przeszczep wątroby. 07.04.2023 10:50. Na zakończenie Mszy św. Krzyżma w kościele seminaryjnym ordynariusz opolski podziękował wszystkim kapłanom i wiernym, którzy wspierali go modlitwą i duchowo go wspierali w czasie choroby. bp Andrzej Czaja / wikimedia commons/CC BY-SA 4.0/Adrian Tync. Aktualności 13 września 2018 5 minut źródło: “To kolejna tego typu pionierska operacja w naszym ośrodku, w 2017 r. przeprowadziliśmy pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca oraz nerki” – powiedział PAP dyrektor warszawskiego Instytutu Kardiologii prof. Tomasz Hryniewiecki. Takie transplantacje wykonuje niewiele ośrodków w Europie i na całym świecie. Operacja odbyła się 30 sierpnia 2018 r. i trwała 7 godzin (od do drugiej w nocy dnia następnego). Poddany zabiegowi pacjent powiedział, że po 12 dniach od zabiegu czuje się dobrze i ma nadzieję, że wróci do sprawności fizycznej pozwalającej na normalne funkcjonowanie. Jednoczesny przeszczep serca i wątroby przeprowadzili kardiochirurdzy Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr Jerzy Lichomski i dr Mateusz Kuć. Uczestniczyli w niej również prof. Krzysztof Zieniewicz i dr hab. Krzysztof Dudek z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To oni dokonali przeszczepu wątroby. Kierownik Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk przyznał w rozmowie z PAP, że jak na tak trudny zabieg, trwał on dość krótko. Wszystko było dobrze zorganizowane. “Na sali operacyjnej w pewnym momencie jednocześnie było 20 osób, w tym lekarze różnej specjalności” – dodał. Ekspert wyjaśnił, że najpierw przeszczepiono serce, a następnie podłączono pompę pozaustrojowego utlenowania krwi ECMO. Dopiero podczas pracy tej pompy chirurdzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeszczepili wątrobę. “Nie mieliśmy pewności, jak się zachowa nowe, przeszczepione serce po wszczepieniu wątroby, która w pierwszym momencie uwalnia wszystkie toksyny powstające w wyniki tzw. zimnego niedokrwienia, czyli od jej pobrania do wszczepienia. Baliśmy się, czy to nowe serce nie zostanie uszkodzone” – wyjaśnił prof. Kuśmierczyk. ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) odłączono pacjentowi w drugiej dobie po transplantacji serca i wątroby, kiedy lekarze się upewnili, że obydwa narządy dobrze funkcjonują. Strony: 1 2 Zobacz też

Przeszczep wątroby ratunkiem po zatruciu grzybami. Jeden mały kęs grzyba może być już śmiertelną dawką. – Przy zatruciu muchomorem sromotnikowym za wszelką cenę próbujemy utrzymać dziecko przy życiu, czekając na znalezienie dawcy wątroby - mówi dr Marek Migdał z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centrum Zdrowia

Lekarze z warszawskich szpitali - Kliniki Chirurgii Ogólnej Transplantacyjnej WUM i Kliniki Kardiochirurgii w Aninie - przeprowadzili pierwszy w Polsce jednoczesny przeszczep serca i wątroby. Biorcą narządów był 51-letni pacjent. Realizowany w stolicy program przeszczepów znajduje się w czołówce europejskich ośrodków transplantacyjnych. Dalsza część artykułu ściśle współpracujące ze sobą zespoły chirurgów z warszawskich szpitali w dniach 30-31 sierpnia przeprowadziły pionierską operację jednoczasowego przeszczepienia serca i wątroby. Operowanym był 51-letni pacjent, który został zakwalifikowany do transplantacji w Instytucie Kardiologii oraz w Klinice Hepatologii WUM (SPCSK przy ul. Banacha 1a).Zabieg przeszczepienia wątroby przeprowadził zespół chirurgów z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej Transplantacyjnej i Wątroby WUM (SPCSK przy ul. Banacha 1a) pod kierunkiem prof. Krzysztofa Zieniewicza, w składzie: dr hab. med. Krzysztof Dudek, dr med. Marcin Kotulski, dr med. Maciej Krasnodębski i dr Aneta Skowrońska-Pietkun. Instrumentowały p. Anna Wąsik i p. Jolanta implantacji serca przeprowadzony został przez zespół prof. Mariusza Kuśmierczyka z Kliniki Kardiochirurgii Instytutu Kardiologii w Aninie, w składzie: dr n. med. Jerzy Lichomski, lek. Mateusz Kuć, dr n. med. Krzysztof Kuśmierski, dr hab. n. med. Małgorzata Sobieszczańska – Małek, anestezjolodzy: dr n. med. Ewa Sitkowska – Rysiak, lek. Małgorzata Jasińska, oraz perfuzjonista: mgr Jarosław transplantacji wątroby w PolscePoczątek programu transplantacji wątroby w Klinice Chirurgii Ogólnej,Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ma swoje początki w grudniu 1994 r. Zespół chirurgów uniwersyteckiego szpitala (dr Jacek Pawlak, doc. Bogdan Michałowicz i dr Krzysztof Zieniewicz przy współudziale dra Pawła Nyckowskiego, dra Piotra Małkowskiego, dra Ireneusza Grzelaka i dra Marka Schaeffera) jako pierwszy w Polsce z powodzeniem przeprowadził wtedy przeszczep wątroby. Biorczynią była 46-letnia pacjentka z krańcową niewydolnością narządu w przebiegu pierwotnej żółciowej marskości wątroby. Chora żyje w dobrym stanie ogólnym po dziś w europejskiej czołówce Program przeszczepiania wątroby w Klinice Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby WUM to największy w naszym kraju program przeszczepów. Znajduje się w ścisłej czołówce ośrodków transplantacyjnych w Europie. Od 1994 r. w warszawskim ośrodku dokonano ponad 2000 przeszczepień wątroby. Roczne przeżycie biorców przeszczepionej wątroby wynosi w Klinice ok. 90%, a 5-letnie ok. 60 % wg danych z European Liver Transplant ofertyMateriały promocyjne partnera Przeszczepienie wątroby jest metodą leczenia niektórych poważnych chorób wątroby, stosowaną w sytuacjach, kiedy wyczerpano już inne możliwości leczenia. Wskazaniami do przeszczepienia są ciężkie choroby wątroby, takie jak marskość wątroby, nowotwory czy niewydolność wątroby. Przeszczep serca to operacja, która jest zwykle wykonywana, gdy dostępne metody leczenia pacjenta nie dają żadnego rezultatu. Jeśli operacja się powiedzie, wskaźnik przeżycia jest w takim wypadku bardzo serca to operacja, w trakcie której zdrowe serce dawcy zastępuje chory organ biorcy. Zabieg ten jest zwykle wykonywany, gdy wszystkie inne dostępne metody leczenia pacjenta nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Stan osoby chorej szybko pogarsza się, powodując niewydolność serca. Przeszczep serca to skomplikowana operacja. Jeśli jednak procedura jest przeprowadzona prawidłowo, wskaźnik przeżywalności jest wysoki. Ogólnie rzecz biorąc, lekarze muszą wykonać przeszczep serca w ciągu czterech godzin od jego pobrania z ciała dawcy. Dlatego też ośrodki transplantacyjne zazwyczaj dysponują tymi organami uzyskanymi od dawców ze swojego bezpośredniego dla których przeszczep serca może być dla osoby chorej niezbędnyJak wspomnieliśmy powyżej, specjaliści wykonują przeszczep serca tylko wtedy, gdy inne leki, a nawet operacje nie powiodły się. Jeśli chodzi o dorosłych, istnieje wiele chorób, które mogą powodować różnego rodzaju niewydolność serca. Najważniejsze z nich to: Problemy z tętnicami wieńcowymi lub zastawkami serca Kardiomiopatia lub osłabienie mięśnia sercowego Wrodzone problemy z sercem Komorowe zaburzenia rytmu serca Amyloidoza W przypadku dzieci najczęstszymi problemami są wrodzone wady serca lub też kardiomiopatie. W takich przypadkach większość z nich występuje wkrótce po urodzeniu lub we wczesnym może uznasz także ten artykuł za interesujący: Sztuczne serce: nadzieja dla pacjentów bez dawcówSchemat postępowania podczas operacjiJest to zabieg na otwartym sercu, a sama procedura przeszczepu trwa kilka godzin. Ponadto, jeśli u tego pacjenta były przeprowadzane już wcześniej jakieś operacje serca, sam proces będzie bardziej skomplikowany i potrwa zabiegu, oprócz rzecz jasna znieczulenia ogólnego, niezbędny jest także aparat do zapewnienia krążenia pozaustrojowego. Dzięki temu krew pacjenta wciąż pozostaje bogata w tlen i krąży poprawnie w poprzez specjalne nacięcie w klatce piersiowej, otworzy klatkę piersiową, aby następnie dostać się do samego serca. Po usunięciu chorego organu i włożeniu serca dawcy, chirurg połączy następnie naczynia krwionośne. Następnie specjaliści przywrócą przepływ niektórych przypadkach lekarze czasami muszą wykonać przeszczep wielonarządowy. Innymi słowy, przeszczepiają podczas tego samego zabiegu także inny organ, taki jak płuco, wątrobę lub nerkę. Oczywiście w tym samym czasie co przeszczep serca – co się dzieje po operacji?Po operacji przeszczepu serca ważne jest, aby stale monitorować i kontrolować postępy pacjenta. Jest to bardzo ważna kwestia. Zwłaszcza że organizm może faktycznie odrzucić wszczepiona mu przykład główne objawy odrzucenia przeszczepu są następujące: Trudności w oddychaniu Gorączka i zmęczenie Przybranie na wadze Niewystarczająca ilość oddawanego dziennie moczu Aby bezpiecznie określić możliwe odrzucenie, lekarze wykonują biopsje serca. Ponadto liczba takich biopsji będzie się zmniejszać w miarę upływu czasu. Obejmuje to włożenie specjalnego urządzenia do żyły biegnącej w kierunku serca w celu pobrania próbki tkanki tego organu. Następnie uzyskany tak wycinek zostanie przekazany do odrzucenia istnieje szereg dodatkowych zagrożeń, które mogą narazić pacjenta na ryzyko. Należą do nich między innymi: Problemy z tętnicami wieńcowymi. Tętnice w okolicy serca mogą stać się grube i stwardnieć. W rzeczywistości stan ten może także spowodować allogeniczną chorobę naczyniową wskutek przeszczepu serca. Skutki uboczne stosowania leków, zwłaszcza leków immunosupresyjnych. Rak. Ponadto leki immunosupresyjne mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów. Infekcje. Immunosupresanty zwiększają ryzyko infekcji. Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Zdrowe serce u kobiet – 7 istotnych produktówUrządzenia wspomagające pracę komór sercaWarto również wspomnieć, że dla przeszczepu serca istnieje także wiele dodatkowych opcji alternatywnych. Są one skierowane do osób, które z różnych powodów nie mogą poddać wielu pacjentów bardzo dobrym rozwiązaniem jest urządzenie wspomagające komorę (VAD) jako forma leczenia długoterminowego. Jest to po prostu mechaniczna pompa wszczepiona do klatki piersiowej. Pomaga ona sercu pompować krew z komór do reszty niektórzy pacjenci używają tych urządzeń tymczasowo, czekając po prostu na przeszczep na koniec, jeśli urządzenie wspomagające komorę nie jest wystarczające, ale pacjent jest w stanie gotowości do operacji, specjaliści mogą rozważyć użycie całkowicie sztucznego serca. W rzeczywistości to urządzenie działa poprzez zastępowanie komór serca i może być naprawdę może Cię zainteresować ... Jak dopasować świnię do człowieka. Pierwszy taki przeszczep serca. Po pierwszym udanym przeszczepieniu człowiekowi serca świni jest jeszcze mnóstwo pytań, na ile ten nowy rodzaj transplantacji przedłuży choremu życie. Ale niedobór zdrowych narządów wymaga podejmowania takich prób. Stephanie Fae Beauclair, dziewczynka urodzona ze

- To kolejna tego typu pionierska operacja w naszym ośrodku, w 2017 r. przeprowadziliśmy pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca oraz nerki - powiedział PAP dyrektor warszawskiego Instytutu Kardiologii prof. Tomasz Hryniewiecki. Takie transplantacje wykonuje niewiele ośrodków w Europie i na całym świecie. Operacja odbyła się 30 sierpnia i trwała 7 godzin (od do drugiej w nocy dnia następnego). Poddany zabiegowi pacjent Marek Wlaź powiedział PAP, że po 12 dniach od zabiegu czuje się dobrze i ma nadzieję, że wróci do sprawności fizycznej pozwalającej na normalne funkcjonowanie. Jednoczesny przeszczep serca i wątroby przeprowadzili kardiochirurdzy Instytutu Kardiologii w Warszawie: prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr Jerzy Lichomski i dr Mateusz Kuć. Uczestniczyli w niej również prof. Krzysztof Zieniewicz i dr hab. Krzysztof Dudek z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To oni dokonali przeszczepu wątroby. Kierownik Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk przyznał w rozmowie z PAP, że jak na tak trudny zabieg, trwał on dość krótko. Wszystko było dobrze zorganizowane. - Na sali operacyjnej w pewnym momencie jednocześnie było 20 osób, w tym lekarze różnej specjalności - dodał. Ekspert wyjaśnił, że najpierw przeszczepiono serce, a następnie podłączono pompę pozaustrojowego utlenowania krwi ECMO. Dopiero podczas pracy tej pompy chirurdzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeszczepili wątrobę. - Nie mieliśmy pewności, jak się zachowa nowe, przeszczepione serce po wszczepieniu wątroby, która w pierwszym momencie uwalnia wszystkie toksyny powstające w wyniki tzw. zimnego niedokrwienia, czyli od jej pobrania do wszczepienia. Baliśmy się, czy to nowe serce nie zostanie uszkodzone - wyjaśnił prof. Kuśmierczyk. ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) odłączono pacjentowi w drugiej dobie po transplantacji serca i wątroby, kiedy lekarze się upewnili, że obydwa narządy dobrze funkcjonują. Operowany pacjent - Marek Wlaź - powiedział, że nie miał żądnych wątpliwości co do tego, czy powinien się poddać operacji. - Nie było innego wyjścia, nawet przez chwilę nie miałem takiej myśli, żeby wycofać się z tego pomysłu. Przede mną była tylko droga w jedną stronę - dodał. Wlaź opowiadał, że przez wiele lat mógł dobrze funkcjonować, ale w pewnym momencie jego stan zdrowia pogarszał się z każdym miesiącem. - Jeszcze pod koniec czerwca tego roku mogłem przejść 400 m, a przed operacją nawet 100 m było dla mnie dużym wyzwaniem - opowiadał. Prof. Mariusz Kusmierczyk wyjaśnił, że pacjent czekał w warszawskim Instytucie od marca 2018 r. na odpowiedniego dawcę, od którego można było pobrać serce i wątrobę. - Był niewydolny sercowo i baliśmy się, że w domu może mu się coś stać. Chcieliśmy mieć też pewność, że jest dobrze przygotowany do tej trudnej operacji, nie ma żadnej infekcji, a nerki pracują prawidłowo - dodał. Jednoczesny przeszczep był u tego chorego konieczny z powodu genetyczne uwarunkowanej choroby spichrzeniowej, która powoduje, że brakuje niektórych enzymów w wątrobie i odkładają się substancje uszkadzające mięsień sercowy. - Gdy w takiej sytuacji przeszczepimy jedynie serce, to wątroba nadal nie produkuje tych enzymów i nowe serce zostanie uszkodzone - wyjaśniał prof. Kuśmierczyk. Specjalista powiedział, że w przyszłości będzie coraz większe zapotrzebowanie na jednoczesne przeszczepy serca i wątroby, ponieważ przybywa pacjentów w młodym wieku z tzw. jednokomorowym sercem. - Polska jest drugim krajem na świecie po Stanach Zjednoczonych, w których operacje się najwięcej noworodków z niedorozwojem lewej komory serca - podkreśla prof. Kuśmierczyk. Kardiochirurdzy u takich dzieci po trzech, czterech operacjach przebudowują serce w taki sposób, że jest ono jednokomorowe, czyli jest jedna komora, natomiast druga nie pracuje, a napływ krwi do płuc jest hydrostatyczny (działa tylko siła grawitacji - PAP). - To z kolei może z czasem doprowadzić do marskości wątroby, dlatego pacjent z niewydolnością jednokomorowego serca powinien mieć przeszczepione serce razem z wątrobą. Samej wątroby ani samego serca nie można przeszczepić, bo wyniki takich zabiegów są na ogół złe - podkreślił prof. Kuśmierczyk. Prof. Hryniewiecki zwrócił uwagę, że Instytut Kardiologii w Warszawie jest jednym z dwóch najważniejszych ośrodków przeszczepiających serce w kraju i stale poszerza możliwości terapeutyczne dla jak największej grupy pacjentów, która ma niewydolność serca oraz innych narządów, nerek lub wątroby. PAP - Zbigniew Wojtasiński Dowiedz się więcej na temat:

W niektórych przypadkach ostrego przebiegu zapalenia mięśnia sercowego stosuje się leki podtrzymujące ciśnienie krwi (dożylnie) i pompę wspomagającą (bezpośrednio wspomagającą pracę serca lub pompę wspomagającą do tętnicy). W skrajnym przypadku, gdy dochodzi do zniszczenia mięśnia sercowego, konieczny jest przeszczep serca. 23 września 2018, 15:03Marek Wlaź: "Gdybym nie dostał tego daru życia to niedługo bylibyśmy w tym samym miejscu z tym człowiekiem, od którego to dostałem". U Pana Marka Wlazia rozpoznano bardzo rzadką wadę genetyczną powodującą uszkodzenie mięśnia sercowego. Niezbędna okazała się operacja przeszczepu serca i wątroby. Dwa zespoły specjalistów z Instytutu Kardiologii i Szpitala Klinicznego na Banacha w Warszawie podjęły się tego wyzwania i uratowały życie 51-letniemu pacjentowi! To była pierwsza tego typu operacja w Polsce i jedna z sześciu wykonanych w ostatnich pięciu latach w Europie. O operacji oraz o tym, jak dziś czuje się pacjent rozmawialiśmy z prof. dr. hab. n. med. Mariuszem Kuśmierczykiem, Kierownikiem Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie-Aninie i prof. dr. hab. n. med. Krzysztofem Zieniewiczem - Kierownikiem Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby w Samodzielnym Publicznym Centralnym Szpitalu Klinicznym Redakcja Dzień Dobry TVNŹródło: Dzień Dobry TVNPozostałe wiadomościGorące tematyWalczył w Powstaniu Warszawskim, gdy miał 14 lat: "Straszny był widok rozrzuconych ludzi" Janusz Maksymowicz ps. "Janosz" walczył jako strzelec w Powstaniu Warszawskim. Dzisiaj jest prezesem Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Warszawie. W rozmowie z Darią Pacańską, dziennikarką podzielił się wspomnieniami z dni, kiedy mieszkańcy stolicy przeciwstawiali się okupantowi. - To było ważne wydarzenie w walce o niepodległość Polski - podkreślił w cyklu "Po męsku". Gorące tematy"Warszawskie dzieci". Powstanie oczami najmłodszych mieszkańców stolicyCeną jaką dzieci - uczestnicy Powstania Warszawskiego zapłaciły za udział w walce było, wśród wielu innych dramatycznych doświadczeń, patrzenie na śmierć bliskich, obrażenia, obserwowanie bombardowań, które nierzadko uderzały w ich domy. Bez wątpienia wydarzenia sierpnia, września i początku października 1944 roku stały się dla nich traumą, z którą wciąż, mimo upływu wielu lat, muszą się mierzyć. Jak wyglądała rzeczywistość tamtych dni z perspektywy kilkuletnich warszawiaków? GwiazdyCórka Joanny Krupy zadebiutowała na ściance. "Ale ona jest śliczna"Joanna Krupa pojawiła się na konferencji prasowej 11. edycji programu "Top Model". Gwiazda zabrała ze sobą niezwykłego gościa. Na ściance dzielnie pozowała razem z nią jej córka Asha-Leigh. Niespełna 3-letnia dziewczynka była w centrum uwagi. Styl życia"Siła jest kobietą". Zdobywa najwyższe szczyty: "Liczy się każda kropla wylanego wcześniej potu"Magdalena Madej od dzieciństwa chodzi po górach. Wychowała się w Zakopanem, a obecnie mieszka w Katmandu, stolicy Nepalu. Weszła na Ama Dablam (6812 m i Lhotse (8516 m Teraz śni jej się Mount Everest. W cyklu "Siła jest kobietą" przekonuje, że warto marzyć i czerpać z życia garściami. - Z każdym sezonem kobiety coraz bardziej udowadniają, że istnieją w świecie wysokogórskim - niefortunne teksty padają z ust mężczyzn na sali porodowej? Ola Żebrowska zna odpowiedźAleksandra i Michał Żebrowscy doczekali się przyjścia na świat czwartego dziecka. Doświadczeni rodzice wiedzą już, jak wyglądają realia porodów, dlatego chętnie podejmują ten temat w sieci. Żona aktora spisała "najbardziej znienawidzone pytania" partnerów, które ciężarne słyszą podczas tematyZakazane piosenki. Polskie utwory z czasów II wojny światowej1 sierpnia, rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego to dla wielu Polaków szczególny czas. Trwająca 63 dni walka o wolność trwale wpisała się w trudną historię Polski i Warszawy. Powstanie i jego ofiary upamiętniane są dziś na wiele sposobów. Jednym z nich jest wspólne odśpiewywanie tzw. zakazanych piosenek. Poniżej teksty do utworów „Teraz jest wojna”, „Siekiera motyka”, „Warszawo ma!”, „Dnia pierwszego września”, „Hej tam pod Krakowem”, „Czerwone jabłuszko”, i „Gdy w noc wrześniową”.Styl życiaOstatnie dni wystawy zwycięskich prac w konkursie Digital Ars. Gdzie można ją zobaczyć?Digital Ars to pierwszy w Polsce konkurs na sztukę tworzoną przez człowieka we współpracy ze sztuczną inteligencją. W Warszawie na placu Europejskim można zobaczyć wystawę zwycięskich prac. Do kiedy trwa?GwiazdyEmilia Komarnicka-Klynstra karmi piersią od 4 lat. "Dla mnie to jest cud"Emilia Komarincka-Klynstra z okazji Światowego Dnia Karmienia Piersią opublikowała wyjątkowe zdjęcie z młodszym synem i opowiedziała o swoim doświadczeniu w kontekście karmienia. Wyznała, że jest to dla niej bardzo ważny aspekt macierzyństwa. Fanki w komentarzach dziękują jej za szczery wpis. GwiazdyAnita Lipnicka pokazała zdjęcia córki. 16-letnia Pola Porter zachwyca niebanalną urodąAnita Lipnicka postanowiła pochwalić się zdjęciem córki. 16-letnia Pola Porter wzbudziła olbrzymie zainteresowanie wśród internautów i wywołała falę porównań do znanej mamy. Fani nie mają wątpliwości, że panie wyglądają jak przetestował sedes na wystawie w sklepie. "Dla pracowników to obrzydliwe"Trzyletni Samuel wybrał się wraz z rodzicami na zakupy do sklepu budowlanego. Jego szczególną uwagę zwróciła wystawa muszli klozetowych. Nieświadomy tego, że ma do czynienia z niepodłączonymi do kanalizacji atrapami, chciał skorzystać z jednej z nich. Matka przyłapała go na gorącym uczynku i nagrała youtuberka przeszła operację zmniejszenia żołądka. "Wdzięczność do siebie, że to zrobiłam"Justyna Mazur, to popularna w sieci youtuberka i autorka podcastów. Jej konta w social mediach śledzi tysiące fanów. Choć popularność przyniosły jej treści, jakie tworzy zawodowo, między innymi cykl kryminalny pt. "Piąte: Nie zabijaj", to z obserwatorami, dzieli się także prywatnym życiem, w tym swoimi wieloletnimi zmaganiami z otyłością. Miesiąc temu Justyna Mazur przeszła operację resekcji żołądka. Co czuje podczas rekonwalescencji?Gorące tematySymbole Powstania Warszawskiego – kotwica, godzina "W" i pomnik Małego PowstańcaPowstanie Warszawskie to jeden z największych zrywów narodowowyzwoleńczych w polskiej historii. Dlatego też warto znać znaczenie i genezę jego poszczególnych symboli. Dowiedz się więcej o Znaku Polski Walczącej, Godzinie "W" i pomniku Małego twarzy i ciałaPokazała co może się stać, jeśli użyjesz starego kremu do opalania. "Uratowałaś moją rodzinę"Przebywając na słońcu musimy zapewnić sobie odpowiednią ochronę. Niestety wiele osób nadal lekceważy czynniki, które osłabiają jej skuteczność. Jak może się to skończyć? O tym przekonała się jedna z TikTokerek. Gorące tematyJak wyglądały śluby w czasie Powstania Warszawskiego? Niezwykłe historie miłosne: "To była przysięga"Powstanie Warszawskie, największa w historii II Wojny Światowej bitwa i najważniejsze dokonanie Armii Krajowej, przyniosło mieszkańcom Mazowsza wiele bólu i cierpienia. Szacuje się, że w ciągu 63 dni w walce o wolność zginęło 18 tys. żołnierzy i nawet 200 tys. cywilów. I choć z dzisiejszej perspektywy trudno w to uwierzyć, w czasie zrywu w okupowanej Warszawie toczyło się życie i, jak mówią sami powstańcy, "była miłość". Przepisy kulinarneInspirujące przepisy z serem Grzegorza Zawieruchy - krewetki, spaghetti i sałatka, która Cię zaskoczyW kuchni Dzień Dobry TVN Grzegorz Zawierucha popisuje się kulinarną wyobraźnią. Pokazał, jak przygotować dania, które łączą w sobie z pozoru nie pasujące do siebie składniki. Sprawdź, jak przygotować krewetki w sosie pomidorowym z serem, sałatkę z arbuzem, melonem i serem, Taco Salpicon oraz spaghetti z pomidorami, kulinarneKuchnia łódzka w wykonaniu Marianny Gawędy - poznaj tradycyjną łódzką zalewajkęW kuchni Dzień Dobry TVN Marianna Gawęda zaprezentowała regiolane łódzkie dania, a w tym kultową zalewajkę, która ma nawet własne święto w Łodzi. To pyszna zupa przygotowana na zakwasie z żuru chlebowego i ziemniaków. Sprawdź, jak ją przygotować. Poniżej znajdziesz także przepisy na knedle z truskawkami i młodą zasmażaną kapustę w iście łódzkim stylu. Profilaktyka zdrowiaMężczyźni testowali symulator bólów miesiączkowych. "Jak wy to dziewczyny wytrzymujecie?" Niemal każda miesiączkująca kobieta wie, że okres potrafi bardzo mocno utrudnić codzienne funkcjonowanie. Bóle menstruacyjne bywają tak silne, że niektóre panie nie mają siły wstać z łóżka. Dolegliwości, które towarzyszą miesiączce często bywają bagatelizowane, dlatego pewna kanadyjska firma stworzyła niezwykłe urządzenie. Pozwala ono niedowiarkom na własnej skórze przekonać się z czym mierzą się kobiety. Co czuli mężczyźni, którzy odważyli się sprawdzić, jak działa urządzenie? PogodaJakie atrakcje oferuje łódzkie orientarium? Podwodny tunel ma aż 26 metrów długościŁódź to miasto, które w ostatnich latach bardzo się zmieniło. Z całą pewnością można je uznać, za jedno z najprężniej rozwijających się miejsc w Polsce. Odwiedzając Łódź, warto wybrać się do tamtejszego orientarium. Jakie zwierzęta można tam zobaczyć? Jakie atrakcje oferuje odwiedzającym? GwiazdyJubileusz "Szkła kontaktowego" na Top of the Top Sopot FestivalWielkimi krokami zbliża się Top of the Top Sopot Festival. Zwieńczeniem czterodniowego wydarzenia w sopockiej Operze Leśnej będzie Comedy Fest. W pierwszej części wieczoru zobaczymy jubileusz słynnego programu "Szkło kontaktowe". O tym, co wydarzy się na scenie, opowiedzieli w Dzień Dobry Wakacje Tomasz Sianecki, Wojciech Zimiński oraz Henryk Sawka. Jak smakują Włochy?Włoski styl życia, który pokochał cały świat. Na czym polega "La Dolce Vita"? „Słodkiego miłego życia” – wyśpiewane przez zespół Kombi życzenia to, wydawać by się mogło, dla wielu niespełnione marzenie. Tymczasem w słonecznej Italii „la dolce vita” to wręcz filozofia życia, którą z czasem pokochał cały świat. Jak czerpać z włoskiego stylu bycia tak, aby rzeczywistość stała się bardziej kolorowa?PogodaWakacje z Muszkieterami w Parku Julinek. "To już piąta edycja"Już po raz piąty, dzięki działalności Fundacji Muszkieterów, dzieci z rodzin niezamożnych spędzają beztroskie wakacje - odwiedziła je Dorota Gardias. Jakie atrakcje czekają na dzieci, które wyjeżdżają na letni wypoczynek dzięki zaangażowaniu pracowników tej organizacji?ZdrowieMa 7 lat i demencję. Jej mama: "Choroba córki zaczęła się od częstych infekcji ucha"Haidyn Fowler ma siedem lat i ogromne problemy z pamięcią, z którymi zazwyczaj borykają się osoby w podeszłym wieku. Lekarze stwierdzili u dziewczynki zespół Sanfilippo. Nieuleczalna choroba powoduje, że dziecko cofa się w rozwoju, traci zdolności psychoruchowe oraz samodzielność. PodróżeNowe oblicze Łodzi. Jak zmieniło się miasto? Łódź wielu osobom kojarzy się przede wszystkim z fabrykami. Tymczasem na przestrzeni lat miasto bardzo się zmieniło i z całą pewnością należy do jednych z najprężniej rozwijających się miejsc w Polsce. Dlaczego warto się tam wybrać? Jakie atrakcje oferuje? Dowiecie się tego z naszego materiału. Zdrowe odżywianieJak przygotować orzeźwiający napój na upalne dni?Podczas letniego wypoczynku - zwłaszcza w bardzo gorące dni - trzeba zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu i orzeźwienie. Choć woda jest najlepszym płynem, po który możemy sięgnąć, to warto urozmaicić jej smak. W jaki sposób? Ślub i weselePrezenty zamiast kwiatów na ślub. Co uszczęśliwi młodą parę?Weselnicy oczekujący na przybycie pary młodej z ciętymi kwiatami w dłoniach to coraz rzadziej spotykany widok. Nic w tym dziwnego, rezygnacja z bukietu na rzecz prezentu to korzystne rozwiązanie dla świeżo upieczonych małżonków, ale i świetna opcja dla gości, którzy tuż przed uroczystością nie chcą zawracać sobie głowy wizytą u florystki. Czym zastąpić tradycyjną wiązankę?Sport i fitnessJak wybrać piankę? "To może być nasze przekleństwo, albo najlepsza decyzja w życiu"Piękna wakacyjna pogoda zachęca do aktywności na świeżym powietrzu. Do uprawiania niektórych sportów, zwłaszcza tych wodnych, potrzebna może być pianka. Jakie są ich rodzaje? Na co trzeba zwrócić uwagę przy zakupie? Na ten temat ze swoimi gośćmi rozmawiał Olivier Janiak. TechnologiaLetnie kino pod chmurką we własnym ogrodzie? To prostsze, niż myśliszWieczory na przydomowym tarasie to niezaprzeczalny atrybut lata. Długo wyczekiwany relaks można jeszcze bardziej umilić, wybierając odpowiednie gadżety. Konrad Koterba zaprezentował w programie kilka z nich. Sprawdź, co zrobić, żeby ogród stał się miejscem z którego nie będziemy chcieli wychodzić i to bez względu na pogodę. Przepisy kulinarneMięsne przysmaki na kilka sposobów. Co można wyczarować z parówek i kiełbasek?Olivier Janiak wraz z miasteczkiem Projektu Plaża zagościł w Kołobrzegu. Nad morzem dziennikarz spotkał się z kucharzem reprezentacji Polski w piłce nożnej – Tomaszem Leśniakiem, który pokazał, jakie pyszności przygotował z produktów szkolna w tym roku będzie znacznie droższa. Wszystko z jednego powodu Podwyżki cen papieru nie ominą nikogo. Drożeją zarówno książki, zeszyty, papier toaletowy, kartony jak i produkty w nie opakowane. – Nikt nie wie, co może wydarzyć się jesienią – mówi Andrzej Gantner, wiceprezes, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności, a rodzice z niepokojem zaglądają do portfeli. GwiazdyInternautka podważyła naturalny wygląd Magdy Gessler. Gwiazda odpowiedziała w swoim styluMagda Gessler przebywa aktualnie w Kanadzie, gdzie mieszka jej ukochany - Waldemar Kozerawski. Gwiazda "Kuchennych rewolucji" skrupulatnie relacjonuje w social mediach pobyt za Oceanem. Jedno z opublikowanych przez nią zdjęć nie przypadło do gustu internautce. Restauratorka ze znaną sobie ironią odpowiedziała na negatywny komentarz. ZwierzętaMasz psy i wybierasz się w podróż pociągiem? Bilet możesz kupić tylko dla jednegoPKP nie przewiduje możliwości podróży jednej osoby z więcej niż jednym psem. W kasach ani przez Internet nie można kupić biletu dla kolejnego czworonoga. - Nie ma takiej opcji - podkreśla rozmówczyni serwisu Dzień Dobry TVN. Kolej tłumaczy się regulaminem, a pasażerowie mają spory problem. Ślub i weseleFiskus może przyjrzeć się weselnym kopertom. Nowożeńcom grozi wysoka karaPieniądze w kopercie na stałe wpisały się w polską tradycję. Ten najpopularniejszy podarunek ślubny cieszy zarówno państwa młodych, jak i gości, którzy nie muszą głowić się nad prezentem. Jednak obdarowani nie zawsze zdają sobie sprawę, że upominki ślubne podlegają opodatkowaniu. Kiedy należy je zgłosić do urzędu skarbowego? Ile ma się na to czasu? Na te pytania odpowiedziała adwokat Eliza Kuna. GwiazdyJustyna Steczkowska prezentuje film z rodzinnej wycieczki. Narzeka na tłum i ceny. "Nie polecam"Justyna Steczkowska wybrała się na wycieczkę do Danii. Wokalistka skorzystała z okazji i odwiedziła tamtejszy park rozrywki. Pełne uśmiechu kadry z rodzinnego wyjazdu przeplotła z dość mało entuzjastycznym komentarzem na temat warunków i cen pobytu. Wyznała, że gdyby nie czas spędzony z bliskimi, nie miałaby miłych wspomnień. - Po prostu masakra - pij kawy przed zrobieniem zakupów. Naukowcy wyjaśniają, dlaczegoKawa - jak się okazuje - nie tylko pobudza nas do działania. Badacze dowiedli, że zapach napoju może mieć wpływ na to, jakich wyborów dokonujemy podczas zakupów. Przez niego kupujemy więcej rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebujemy. Jak to możliwe? Jakie inne zapachy mają takie działanie? MakijażMakijaż wykonany zamrożonym beauty blenderem? Ten trik podbija TikToka TikTok stał się źródłem licznych makijażowych trendów. Użytkowniczki z całego świata dzielą się swoimi kosmetycznymi odkryciami, które często zyskują miano międzynarodowych hitów. Tak jest w przypadku makijażu wykonywanego za pomocą zamrożonego beauty blendera. Na czym polega jego fenomen? Profilaktyka zdrowia"Dzieci chcą jeść, tylko czasami napotykają różne trudności". Jak poradzić sobie z niejadkiem?Żywienie dziecka to niełatwy temat. Niektóre maluchy nie mają żadnych problemów z jedzeniem i chętnie sięgają po nowe smaki. Inne - choćby rodzice stanęli na głowie - nie chcą jeść wcale lub sięgają tylko po jeden rodzaj pokarmu. Co sprawia, że część dzieci ma takie problemy i co można zrobić z niejadkiem? Zapytaliśmy o to Annę Radowicką, dietetyczkę. GwiazdyMąż Dominiki Gwit porównał ją do grzyba. Co go do tego skłoniło?Dominika Gwit i Wojciech Dunaszewski są właśnie na urlopie na Kaszubach. Aktorka poprosiła męża, by zrobił jej kilka zdjęć. W letniej sukience pięknie się prezentowała, jednak jeden element stylizacji zwrócił uwagę fotografa. Co go rozbawiło? Związki i seks86 proc. samotnych osób chciałoby przeżyć letnią miłość. Czy taki związek ma szanse na przetrwanie?W sezonie wakacyjnym częściej wychodzimy na randki i szukamy kontaktu z drugą osobą, a sprzyjająca aura sprawia, że single i singielki znacznie łatwiej się zakochują. Dlaczego? Zdradzamy powody oraz rokowania. Czy letni romans może przerodzić się w długotrwałą relację?GwiazdyToaleta za 10 zł, gofry za 45. Katarzyna Bosacka pokazała najdroższe "pamiątki" z wakacji Gwałtowny wzrost cen produktów spożywczych, artykułów higienicznych i usług nie powinien już chyba dziwić nikogo. Czasami jednak poniesione koszty są tak kuriozalne, że aż warte skomentowania. Tak też zrobiła Katarzyna Bosacka, która pokazała zdjęcia wykonane przez wczasowiczów, a na nich uwiecznione najdroższe "pamiątki" z wakacji. WłosyJak przyspieszyć porost włosów? Są na to proste sposobyDługie włosy uznawane są za jeden z atrybutów kobiecości. Aby były piękne, potrzebują odpowiedniej pielęgnacji. Co ciekawe, dobrych kosmetyków do włosów wcale nie trzeba szukać na sklepowych półkach. Równie skuteczne będą te przygotowane samodzielnie z produktów, które zazwyczaj mamy w domu. Po nich włosy również będą nie tylko szybciej rosły, ale i zachwycały wyglądem. PoradyJak wybrać hotel na wakacje z dziećmi? Oto porady ekspertki Jesteśmy w szczycie sezonu urlopowego. Dla tysięcy rodziców oznacza to wybór odpowiedniego hotelu, który zapewni rozrywkę zarówno dorosłym, jak i najmłodszym. Na co zwrócić uwagę podczas szukania odpowiedniego miejsca na wypoczynek? Na to pytanie oraz nurtujące kwestie widzów odpowiedziała w Dzień Dobry Wakacje Joanna Preisner, właścicielka hotelu dla owulację od kilku miesięcy, ale nic się nie dzieje". Sandra Kubicka o problemach z płodnościąBycie mamą to wielkie marzenie Sandy Kubickiej. Znana modelka zmaga się z zespołem policystycznych jajników, przez co ma problemy z płodnością. Dzięki odpowiedniemu leczeniu powróciła jej owulacja, ale mimo starań nie może zajść w ciążę. Związki i seksJak zachowują się randkowi desperaci? "W tych sytuacjach powinna nam się zapalić czerwona lampka" Po pierwszym spotkaniu opowiada o wspólnych planach na przyszłość i założeniu rodziny. Dzwoni kilkanaście razy dziennie, co chwilę wysyła kolejne wiadomości. Randkowy desperat tak bardzo chce znaleźć drugą połówkę, że zamiast zaimponować swojej sympatii, odstrasza ją. Swatka Anna Guzior-Rutyna wskazuje, jakie zachowania nowo poznanej osoby powinny być sygnałem, że lepiej szybko zakończyć tę kulinarneLemoniada jagodowa podbija TikToka. Jak ją przygotować?Lemoniada to idealny napój na upalne dni. Można ją komponować z różnych sezonowych owoców. Tym razem przedstawiamy wam wersję ze świeżymi jagodami. Ten przepis przypadł do gustu użytkownikom TikToka. GwiazdyAnita ze ŚOPW pokazała nam pokoje dzieci: "Kiedy Bianka tu weszła, to zaświeciły jej się oczka"Anita i Adrian to jedna z par, która powiedziała sobie "tak" w programie "Ślub od pierwszego wejrzenia". Małżeństwo przetrwało program i od czterech lat tworzy szczęśliwy związek. Para niedawno przeprowadziła się do Krakowa. Jak się urządziła? Ich mieszkanie odwiedziła dziennikarka serwisu Dzień Dobry TVN, Karolina żyje syn Magdaleny Stępień i Jakuba Rzeźniczaka. "Czujemy niewyobrażalny ból"Zmarł Oliwier, syn Magdaleny Stępień i Jakuba Rzeźniczaka. Chłopiec miał niewiele ponad rok. O jego śmierci poinformowali za pośrednictwem Instagrama pogrążeni w żałobie rodzice. - Czujemy niewyobrażalny ból, ale i ogromną wdzięczność za każdy dzień jego życia - czytamy. Ślub i weselePoślubiła samą siebie, a teraz się tłumaczy. "Nikogo nie skrzywdziłam". Czym jest sologamia?Wiele mówi się dziś o miłości do samego siebie i akceptacji własnego "ja". Kshama Bindu wzięła sobie te słowa do serca tak mocno, że postanowiła przypieczętować sologamię ślubną przysięgą. Ceremonia wzbudziła kontrowersje, a 24-letnia panna młoda tłumaczy, dlaczego podjęła taką w Polsce zabraknie cukru? Ekspert nie ma wątpliwości Od kilkunastu dni Polacy masowo wykopują cukier. Zainteresowanie jest tak duże, że niektóre sklepy zaczęły wprowadzać limity i pojedynczy klient może kupić np. nie więcej niż 10 kilogramów tego produktu. Czy robienie zapasów naprawdę ma sens? Co na ten temat mówią eksperci?NewsyWisła wysycha - zbliżamy się do rekordowo niskiego poziomu wodyWisła wysycha - z jej dna wynurzają się kamienie i wysepki, a w wielu miejscach można zobaczyć jej piaszczyste dno. Niewiele brakuje do pobicia rekordu najniższego poziomu wody w największej polskiej rzece. Wędkarze informują o śniętych rybach, a część promów zawiesiła kursowanie. Związki i seksPoszła na randkę z chłopakiem z Tindera i zaczęła rodzić. "Pielęgniarki myślały, że to ojciec dziecka"Niezwykłe historie miłosne nie są jedynie wytworem ludzkiej wyobraźni. Zdarzają się naprawdę i to w najmniej oczekiwanym momencie. Owiane złą sławą aplikacje randkowe okazują się być miejscem, w którym można spotkać wartościowego partnera, kandydata na męża oraz wspaniałego ojca. Doświadczyła tego Alyssa Jane, która poznała Maxa, gdy była w 6. miesiącu ciąży. Mężczyzna był obecny przy porodzie jej syna. - To gotowy scenariusz na film - doceniają internauci. Gorące tematyPrzerwy w dostawie prądu w Warszawie. Czy czeka nas blackout?Pogłębiający się kryzys energetyczny sprawia, że coraz częściej mowa o zaciskaniu pasa, nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Niedobory energii mogą odbić się na pracy wielu miejsc. Czy Warszawę czeka blackout i przerwy w dostawie prądu?GwiazdyKatarzyna Pakosińska pokazała pasierba. "Kończy dziś 20 lat"Katarzyna Pakosińska to jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystek kabaretowych. Gwiazda bardzo chętnie korzysta z mediów społecznościowych, pozwalając fanom obserwować skrawki jej prywatnego życia. Niedawno na swoim Instagramie opublikowała niezwykłe zdjęcie. Pozują do niego ważni dla artystki mężczyźni - mąż i pasierb. Profilaktyka zdrowiaPogryzienie przez pluskwy to więcej niż problem dermatologiczny. "U niektórych pojawiają się urojenia"Pluskwy to niewielkie owady, które bardzo często można spotkać w domach. Choć ich ugryzienia nie są groźne dla zdrowia, to potrafią mocno uprzykrzyć życie. Jak rozpoznać, że mamy pluskwy? Jak złagodzić obawy pogryzienia? Na ten temat rozmawialiśmy z lek. Anną Bachledą-Curuś, dermatologiem, specjalistą medycyny estetycznej. ZdrowiePrzyjrzyj się swoim majtkom. Niektóre modele mogą wywołać ból i infekcje intymneMajtki to ważny element garderoby, ale nieodpowiednio dobrane mogą wywołać ból i przyczynić się do występowania infekcji intymnych. Warto więc roztropnie podchodzić do kupna bielizny. Sprawdź, jakie modele najlepiej wybierać. GwiazdyWażne zmiany w życiu Łukasza ze "ŚOPW". "Chciałbym podzielić się dobrymi wiadomościami"Łukasz Kuchta z 4. edycji "Ślubu od pierwszego wejrzenia" poinformował fanów o przełomowym momencie w jego życiu. Zażegnał spór ze swoją byłą żoną Oliwią Ciesiółką o opiekę nad dzieckiem i znów ma regularny kontakt z synem. Jak wyglądają ich relacje?ParentingKontrowersyjne wyzwanie w sieci. Rodzice sprawdzają, czy dziecko stanęłoby w ich obronieWięź łącząca rodziców z dziećmi jest szczególna. Zdecydowana większość matek i ojców zrobiłaby dla swoich pociech wszystko. Użytkownicy TikToka doszli do wniosku, że godna podziwu chęć wspierania bliskiej osoby powinna być obustronna, dlatego wymyślili osobliwe wyzwanie. Biorące w nim udział maluchy muszą zdecydować, czy są gotowe stanąć w obronie opiekunów. Jakie wnioski pozwala wysnuć taki eksperyment?Gorące tematyZakonnice znalazły dziewczynkę w oknie życia. "Miała zapiętą pępowinę. Nie płakała". Co stanie się z dzieckiem?W szczecińskim oknie życia siostry ze Wspólnoty Sióstr Uczennic Krzyża znalazły noworodka. Dziewczynka była owinięta w pieluszkę. Zakonnice w oczekiwaniu na przyjazd pogotowia zdążyły ją ochrzcić i nadały jej imię Maria. Co dalej stanie się z maluchem? Jakie są procedury?GwiazdySandra Kubicka zachwyca wakacyjnym zdjęciem z mamą i babcią. "Takie geny to skarb"Sandra Kubicka przebywa na rodzinnych wakacjach w Turcji. Celebrytka wypoczywa w 5-gwiazdkowym hotelu wraz z mamą, babcią oraz partnerem i relacjonuje na Instagramie niemal każdą chwilę urlopu. Internauci zauważyli jej niezwykłe podobieństwo do bliskich. - Takie geny to skarb - czytamy w komentarzach. Gorące tematyU dwuletniego Jerzyka wykryto groźnego guza mózgu. Rodzice proszą o pomoc. "Boimy się"Jerzyk ma zaledwie lata, a już toczy trudną walkę z chorobą nowotworową. U chłopca lekarze stwierdzili dysplazję i padaczkę, a z czasem wykryli glejaka mózgu. Diagnoza niesie za sobą konieczność wykonania kosztownej operacji w niemieckiej klinice. Trwa zbiórka pieniędzy na ten cel. Zobacz, jak możesz Sokołowska pokazała zdjęcie dziecka. "Szczęście"Katarzyna Sokołowska powitała na świecie swoje pierwsze dziecko. Radosną nowinę jurorka "Top Model" przekazała za pośrednictwem mediów społecznościowych, gdzie zdradziła płeć maleństwa. Pod opublikowanym zdjęciem posypały się liczne gratulacje. Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nasRedakcja Dzień Dobry TVN chce być bliżej Was, dlatego z radością przedstawiamy naszą nową inicjatywę - #DzieńDobrywPolsce. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami akcji. .